کار ویژه‌های دولت نبوی

بسیاری از اندیشمندان سیاسی، کارویژه اساسی نظام‌های سیاسی را برقراری نظم اجتماعی و ساماندهی مطالبات اعضای جامعه سیاسی، برای رسیدن به وضع مطلوب و سعادت آن اعضا می‌دانند. از آن‌جا که دولت مهم‌ترین منبع تدوین قواعد، اجرای تصمیمات و تخصیص ارزش‌های مادی و معنوی به شمار می‌آید، در جست و جوی ساز و کارهایی است که امکان ایجاد نظم مطلوب را برایش فراهم سازد. این که نظام‌های سیاسی در قالب چه ساختاری و بر مبنای چه نوع ارزش‌هایی امکان تحقق چنین کارویژه‌هایی را می‌یابند، طیف گسترده‌ای از نظریه‌های مربوط به دولت را به وجود آورده است. آیین اسلام، مجموعه‌ای از تعالیم قدسی است که در کلام وحی ـ قرآن ـ از طرف خداوند به پیامبر نازل گردیده است و سنت نبوی به عنوان نصّ مفسِّر، بنیادهای آن را تشکیل می‌دهد. پیامبر سامان سیاست را در اهداف اخلاقی جست و جو می‌کند. بدین ترتیب اخلاقی بودن و قواعد اخلاقی نزد ایشان پیش از تاسیس دولت، وجود داشته است، زیرا خداوند منشا قوانین است حال آن‌که در رویکردهای غیر دینی، اخلاقی بودن دولت بعد از تاسیس دولت و به دنبال نیاز به قواعد و قوانین ایجاد نظم اجتماعی، فراهم می‌آید. با تکیه بر همین بنیاد معرفتی است که دولت پیامبر اجرای کارویژه‌های خاصی را بر عهده می‌گیرد؛ این کارویژه‌ها موارد زیر را شامل می‌شود: یکم) دفاع از شریعت و ترویج آن؛ دوم) برپایی عدالت اجتماعی؛ سوم) امر به معروف و نهی از منکر؛ چهارم) کارویژه انسجام و همبستگی اجتماعی.