نظریه گفتمان و تحلیل سیاسی

هر چند زمان زیادی از طرح نظریه گفتمان نمی‌گذرد، اما در بسیاری از رشته‌های علوم اجتماعی عمومیت یافته است. هدف مقاله حاضر تبیین نظریه گفتمان در حوزه علوم سیاسی براساس نظریه لاکلا و موف به نظر آنها گفتمان مجموعه‌ای معنادار از دال‌های به هم مرتبط است که معنای خود را از صورتبندی گفتمانی و در تمایز با گفتمان‌های مخالف به دست آورده. فهم انسان از جهان و عمل او ناشی از گفتمان‌هاست. در جامعه پیوسته نزاع گفتمانی یا نزاع برای تفسیر جهان برقرار است و این نزاع سرنوشت جامعه را تعیین می‌کند. اما در این نزاع هیچ امر پیشینی و تعیین کننده وجود ندارد؛ به عبارت دیگر جهان اجتماعی عرصه امکان و تصادف است؛ چون گفتمان‌ها همراه با اعمال قدرت و عمل طرد و غیریت سازی به وجود می‌آیند و از بین می‌روند، بنابراین سازه‌هایی ذاتآ سیاسی. همچنین لاکلا و موف با استفاده از مفهوم هژمونی بر بعد سیاسی جامعه تاکید می‌کنند. به هر حال در نظریه آنها مَفْصل‌بندی‌های هژمونیک گفتمانی جامعه را پیش می‌برند و فهم ما از جهان را شکل می‌دهند.