دیالکتیک چهاربُعدی گذار به هم‌گرایی منطقه‌ای نمونه‌ی مطالعاتی غرب آسیا

مساله‌ی هم‌گرایی ملت‌ها اگرچه سابقه‎ی دیرینه‌ای دارد، بااین‌حال توجه علمی به این موضوع و تعقیب آن به‌مثابه یک کوشش علمی، پس از جنگ جهانی دوم و در مطالعات مرتبط با حوزه‎ی روابط بین‌الملل و پس‌ازآن به‌طور ویژه در حوزه‎ی مطالعات منطقه‌ای دنبال شده است. سوال این است که ناکامی کشورهای غرب آسیا در سودهی به هم‌گرایی منطقه‌ای از کجا ناشی می‌شود؟ فرضیه‌ی تحقیق این است که توفیق هم‌گرایی در غرب آسیا در گرو یک الگوی چهاربُعدی است که بتواند تمامی خلاهای موجود را پوشش داده و زمینه‌های لازم برای گذار به هم‌گرایی را میان بازیگران منطقه فراهم آورد. این الگو دربرگیرنده‌ی چهار ساحت: بینشی (اعتقادی)، انگیزشی، ساختاری و محیط کنش‌گری بازیگران است و با تمایزگذاری میان جهانِ شناخت‌های بازیگر با جهانِ انگیزه‌ها و ویژگی‌های شخصیتی ایشان، که از دیگر مولفه‌های روانی هم‌چون احساسات و تجارب و عواطف و منافع سرچشمه می‌گیرند، می‌کوشد تا به‌دلیل غلبه‌ی مولفه‌های کارگزارانه بر مولفه‌های ساختاری در منطقه‌ی غرب آسیا و به‌موازات بررسی مولفه‌های محیطی و ساختاری، بر هر دو سرمنشاء «انسان-‌محورِ» تاثیرگذار در کنش‌های بازیگران منطقه‌ای پرتو بتاباند.

the four-dimensional dialectic of transition to regional convergence: a case study of western asia

the issue of convergence of nations has an old history, but a scientific study of the problem began after world war ii in studies of international relations, particularly regional studies. the question is why west asian countries fail to move toward regional convergence. the research hypothesis is that successful convergence in west asia is owed to a four-dimensional model, which can fill all the present gaps and prepare the ground for convergence among regional players. the model involves four elements: insight (doctrinal), motivation, structure, and the acting environment of the players. with drawing a distinction between the world of the player’s cognitions and the world of their personal characters, which spring from other psychological factors such as feelings, experiences, emotions, and interests, this model seeks to shed light on both “human-centric” origins that affect in the actions of regional players because of the predominance of agential components over structural components in the west asian region and in parallel with the study of environmental and structural elements.