نقد مبانی و ادلّه قرآنی «نظریه دولت» محمد احمد خلف‌الله

هدف پژوهش حاضر نقد مبانی و ادلّه نظریه خلف الله، متجدد مصری و از ادامه دهندگان حلقه فکری المنار است. وی با اتکاء بر مبانی اجتهادی مصلحان عرب و بر پایه کاربرد واژگان قرآنی و قواعد شرعی مستنبط از آن، ضمن سلب منصب حاکمیت از پیامبر9 معتقد است پس از ختمِ نبوت، با واگذاری امور دنیوی مانند اداره جامعه به عقل بشر، معیارِ صدور احکام، مصلحت عام است که توسط کارشناسان (اهل حل و عقد: اولوالامر) تشخیص داده می شود. این نظریه الهام بخش برخی متفکران عرب و ایرانی معاصر در ایده «حذف دین از حکومت» بوده‌است. یافته های این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر آیات قرآن و بهره گیری از منابع اهل سنّت انجام شد، نشان می‌دهد که این نظریه مبتنی بر قواعد ساختگی و تحلیل های غیرعلمی است و مستدل به ادلّه ای محکم از کتاب و سنّت نیست. برداشت های تفسیری خلف الله نیز تفسیربه رای است؛ نتیجه این‌که خلف الله و هم فکرانش با وجود نواندیشی درزمینه تشکیل دولت در جامعه اسلامی، هم‌چنان وامدار اندیشه کلاسیک اهل سنّت در حجیّت قول اهل حل‌وعقد بوده‌‌اند و تفاوت آن‌ها تنها در خوانش جدید و نظام مند این اندیشه و مبتنی بر تفسیر غیرصحیح از قرآن و قواعدی است که پایه و اساس متقن قرآنی ندارد

Critique of Quranic principles and arguments Theory of government Muhammad Ahmad Khalafullah

The purpose of this study is to critique the principles and arguments of the theory of Khalafullah, the Egyptian modernist and one of the successors of AlManar intellectual circle. Relying on the ijtihad principles of the Arab reformers and based on the use of Quranic words and related religious rules, while depriving the Prophet (PBUH) of the position of sovereignty, he believes that after the end of prophethood, by handing over worldly affairs such as governing society to human reason, Rulings are a general interest that is recognized by experts (the people of the settlement: the first order). This theory has inspired some contemporary Arab and Iranian thinkers on the idea of removing religion from government. The findings of this research, which was done in a descriptiveanalytical method based on Quranic verses and using Sunni sources, show that this theory is based on artificial rules and unscientific analyzes and is based on strong evidence from the book and tradition. is not. Interpretive interpretations of Khalafullah are also interpretations of opinions; The conclusion is that Khalafullah and his associates, despite their modern thinking on the formation of the state in the Islamic society, were still indebted to the classical Sunni thought in the authority of the word of the people of the Qur'an and their difference is only in the new and systematic reading of this thought based on incorrect interpretation of the Qur'an and rules. Which does not have a solid Quranic basis