مبانی فرانظری در مناظرات تمدنی روابط بین‌الملل

هدف پژوهش حاضر بررسی و تبیین چگونگی صورت‎بندی مناظره‌ی تمدنی در روابط بین‎الملل است. در این راستا، این‌که دو طیف اصلی فعال این مناظره، صورت‎بندی مباحث خود را بر چه مبانی فرانظری‌ای استوار ساخته‎ و به‌تناسب آن، چه احکام و گزاره‌های نظری و تمدنی را در روابط بین‌الملل وارد کرده‌اند، بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می‎دهند وجود دو نوع مبانی فرانظری به‌ویژه در بعد هستی‎شناختی نسبت به تمدن سبب شده است که دو طیف نظریه‎های تمدنی در روابط بین‎الملل را شاهد باشیم. طیف نخست، تمدن را به‌عنوان یک وضعیت، ابژه یا پدیده‌ی عینی می‌دانند و طیف دوم تمدن را به‌مثابه یک فرایند، سوژه و پدیده‌ی گفتمانی در نظر می‎گیرند. هر یک از این خوانش‎های تمدنی، خروجی‎های مختلفی در تحلیلِ نظام بین‎الملل، سیاست خارجی، امنیت و ... در پی دارند.

Transtheoretical foundations in civilized debates in international relations

The purpose of this study is to investigate and explain how civilizational debate is formulated in international relations. In this regard, it is examined that the two main active spectrums of this debate on what basis of metatheoretical foundations formulated their discussions and, accordingly, what theoretical and civilizational rules and propositions have introduced in international relations. The results show that the existence of two types of transtheoretical foundations, especially in the ontological dimension of civilization, has led to see two spectrums of civilization theories in international relations. The first spectrum considers civilization as an objective situation, object or phenomenon, and the second spectrum considers civilization as a process, subject and phenomenon of discourse. Each of these civilizational readings has different outputs in the analysis of the international system, foreign policy, security, and so on.