بازسازی محیط زمین‌شناسی سنگ مادر مجموعه های دگرگونی گل گهر، روتشون و خبر (جنوب باختر بافت، استان کرمان)

مجموعه های دگرگونی گل گهر، روتشون و خبر (در جنوب باختری بافت، استان کرمان)، جزیی از پهنه دگرگونی سنندج سیرجان و شامل تناوبی از سنگ‌های رسوبی دگرگون شده، متابازیت‌ها و آهک‌های ناخالص دگرگون شده هستند. مطالعات مختلف نشان می دهد که در این سنگ‎ها، اولین رخداد دگرگونی، با نخستین فاز دگرشکلی و جهت‌یابی کانی های مسکوویت، بیوتیت، گارنت، کوارتز و فلدسپات همراه بوده و یک برگوارگی، موازی با لایه‎‎بندی اولیه (s0) ایجاد کرده است. رخداد دوم دگرگونی که با فاز دوم دگرشکلی همراه بوده، سبب ایجاد ریزچین‌ها و جهت‌یابی ترجیحی مسکوویت، بیوتیت، گارنت و آمفیبول و تشکیل برگوارگی s2 شده است. اما رخداد دگرگونی سوم، به‌صورت پسرونده بوده است که رخدادهای دگرشکلی و دگرگونی رخ داده منطبق بر فاز کوهزایی سیمرین پیشین هستند. ویژگی‌های ژئوشیمیایی سنگ‌های رسوبی دگرگون شده منطقه، بیانگر منشا شیلی برای این سنگ‌هاست. تطابق و تغییرات سنگ‌شناسی واحدها در ستون‌های چینه‌شناسی، از شمال باختر به سوی جنوب خاور منطقه، نشان می‌دهد که در کمپلکس گل‌گهر (بخش باختری منطقه)، سنگ های رسوبی تخریبی دگرگون شده، فراوانی قابل توجهی دارند. این بدان معنی است که سنگ‌های اولیه، در یک محیط کم ژرفا و آشفته تشکیل شده و همزمان با رسوب‌گذاری واحدهای تخریبی، ماگماهای بازیک نیز وارد حوضه رسوبی می‌شده اند. با گذشت زمان، به سوی خاور و در زمان تشکیل سنگ‌های مادر کمپلکس روتشون، حوضه رسوبی کمی ژرف‌تر شده و گهگاه لایه‌های آهکی در میان سنگ‌های تخریبی و گدازه‌ها نهشته می‌شده است. سپس، حوضه رسوبی ژرف‌تر و آرام‌تر شده یعنی در زمان رسوب‌گذاری سنگ‌های مادر مجموعه خبر، مقدار زیادی آهک در حوضه ته‌نشین و فعالیت‌های ماگمایی به کلی متوقف شده است. روابط چینه‌شناسی مجموعه‌های یاد شده نشان می‌دهد که در زمان تشکیل سنگ‌های اولیه آنها نیز، ابتدا سنگ‌های مجموعه گل‌گوهر نهشته شده و در ژرفای بیشتری قرار گرفته اند. به همین دلیل بالاترین درجه دگرگونی در بخش باختری منطقه (کمپلکس گل‌گهر و روتشون) و کمترین درجه دگرگونی در بخش خاوری منطقه (کمپلکس خبر) دیده می شود.

Reconstruction of geological setting for the protolith of GoleGohar, Ruchun and Khabr metamorphic complex (Southwest of Baft, Kerman province)

GoleGohar, Ruchun and Khabr metamorphic complexes (Southwest of Baft, Kerman province), form a part of the SanandajSirjan metamorphic zone and contain an alternation of metamorphosed impure limestone, sedimentary rocks and basic igneous rocks. Different studies show that the first metamorphic event has been associated with the first deformational phase and orientation of muscovite, garnet, quartz and feldspar in these rocks. At this stage, a foliation parallel to the primary bedding (S0) formed. The second metamorphic event which has accompanied with the second deformational phase, caused the formation of microfolds and preferred orientation of muscovite, biotite, garnet and amphibole in the second foliation (S2), but the third event has been acted as retrograde metamorphism that are corresponding to early Cimmerian orogenic phase. Geochemical characteristics of metamorphosed sedimentary rocks in the area suggest a shale origin for them. Correlations between units and lithological variations in stratigraphic columns from northwest to the southeast, indicate that in GoleGohar complex (western part of the area), metamorphosed detrital sedimentary rocks are frequent. This means that the primary sediments have been settled in a turbulent shallow environment and the basic magmas have been entered into the basin simultaneously. With the passing of time, toward the east and at the time of the formation of Ruchun complex protolith rocks, sedimentary basin has been deepened more and occasionally, limestone layers were formed between detritic sediments and igneous rocks. Then the basin became  very deep and large volume of limestone precipitated during formation of Khabr protolith rocks. At this time, igneous activity had been ceased. Stratigraphic relationships in the studied complex suggest that  Gole Gohar complex rocks formed first and placed at deeper levels at the time of the formation of their parental rocks. Therefore, the highest grade of metamorphism occurred at the western part of the area (Gole Gohar complex) and the lowest grade is observed at the eastern part (Khabr complex).