بررسی خاستگاه گسل‎ها و شکستگی‎ها بر پایه داده‎های زیرسطحی و مدل‌سازی تجربی؛ یکی از میدان‌های هیدروکربوری خاور خلیج فارس

یکی از مطالعات بنیادین مورد نیاز در میادین هیدروکربوری، بررسی گسل‌ها و شکستگی‌های میدان و تعیین نقش آنها در مخزن است. اگر مخزن میدان هیدروکربوری از نوع کربناته و شکاف‌دار باشد، بررسی این ویژگی‌ها درجه اهمیت بالاتری دارند. از آنجا که ساختارهای زمین‎ساختی، جدا از همدیگر نیستند؛ ضروری است این ساختارها به‌طور هم‌زمان مورد مطالعه قرار گیرند که در صورت وجود ارتباط زایشی میان آنها، این ارتباط مشخص شود. در این پژوهش با استفاده از داده‌های چاه‌نگاری تصویری، مقاطع لرزه‌ای و نقشه زمان ژرفا و در پایان مدل‌سازی تجربی به بررسی احتمالات شکل‌گیری گسل‌های داخلی و شکستگی‌ها پرداخته شده است. جایی که در جلوی جبهه دگرریختی زاگرس بوده است و ظاهراً تنش‌های ایجاد کننده کمربند چین‎خورده رانده زاگرس در آن تاثیر چندانی نداشته‎اند. در این میدان نفتی دو دسته گسل با روند و نقش‌های متفاوت شناسایی شده است. دسته اول با روند شمالی جنوبی با سازوکار وارون به عنوان کنترل‌کننده هندسه ساختار میدان و دسته دوم با روند شمال باختر جنوب خاور با سازکار عادی که احتمالاً عامل به وجود آورنده شکستگی‌های اصلی در میدان مورد مطالعه هستند. این میدان تحت تاثیر وارون‌شدگی ساختار و تبدیل به یک ساختار فراجسته ایجاد شده است. بر پایه تحلیل‌های انجام شده، گسل‌های درون ساختاری احتمالاً به دلیل بالا آمدن دیواره نمکی و یا حرکت چپ‌گرد گسل‌های مرزی این میدان ایجاد شده‌اند. با تفسیر شکستگی‌های ناشی از حفاری و برون‌شکست‌ها، سوی تنش افقی بیشینه و سوی تنش افقی کمینه مشخص شد. همچنین امتداد دسته دوم گسل‌ها نیز هم‌روند با شکستگی‌های ناشی از حفاری شناسایی شده‌اند. بنابراین روند این ساختارها شامل میانگین شکستگی‌های طبیعی، برون‌شکست‌ها و روند گسل‌های عادی محلی با یکدیگر همخوانی دارند که می‌تواند منشا شکستگی‌ها را زمین‌ساختی معرفی کند.

The Study of relation between fault and fracture systems based on subsurface data and analogue modeling: one of the Eastern Persian Gulf hydrocarbon fields

One of the essential studies in exploration, exploitation and development of hydrocarbon fields is to evaluate the fault and fracture systems and the role that they can play in reservoir quality and geometry. If the hydrocarbon reservoir is a fractured carbonate reservoir, assessing the mentioned properties is of great importance. Assessment of the structures should be done simultaneously because of their close relations, and the their probable genesis connection should be revealed. In this research, subsurface data including 2D seismic profiles, underground contour maps and FMI log and eventually analogue modeling have been used for evaluation of probable scenarios explaining formation of faults and fractures. The studied area is located at the front of Zagros deformation belt and the Zagros stresses have apparently not affected it. Two sets of faults of different geometry and role have been detected; the first reverse set (NS trending) was apparently controller of the reservoir geometry in the structure; the second normal set (NWSE trending) are most likely causative of the main fractures in the field. It is likely that positive inversion tectonic of the basin led to the development of this field in form of a popup structure. Based on the interpretations, the internal normal faults have been formed probably by the rise of Hormuz salt or by local stretching due to leftlateral component of the boundary reverse faults. Using interpretation of drillinginduced fractures and breakouts derived from FMI, trends of the Shmax and Shmin are determined. Also it was revealed that the natural fractures and the main set 2 of faults are subparallel with the fractures induced by drilling. Therefore, the compatibility between trends of the natural fractures, breakouts and local normal faults can suggest a tectonic origin for the natural fractures.