انطباق پلاریزاسیون القایی و مقاومت ویژه الکتریکی برای اکتشاف مس و عناصر همراه در منطقه صاحب‎دیوان مشگین‎شهر

منطقه صاحب دیوان در فاصله20 کیلومتری شمال باختر مشگین شهر در استان اردبیل قرار گرفته است. این منطقه متشکل از مجموعه ای از سنگ‎های آتشفشانی و توده‎های نفوذی از کوارتزمونزونیت تا گرانیت با گستره ای از دگرسانی‎های بسیار مرتبط با فرایندهای گرمابی است. این مقاله با هدف ثبت دگرسانی‎ها و شناسایی مناطق امیدبخش فلزی از جمله مس، تحت پوشش عملیات ژئوفیزیکی پلاریزاسیون القایی و مقاومت ویژه قرار گرفت تا وجود مواد معدنی در ژرفا بررسی و موقعیت توده‌های زیر سطحی ثبت شود. بدین منظور ابتدا با برداشت آرایه مستطیلی و تفسیر نقشه های مقاومت ویژه و بارپذیری حاصل، پهنه های بی‎هنجاری و امیدبخش برای کانی سازی به ‎صورت اولیه شناسایی شد .برای شناسایی عوامل کانی‎ساز با بیشترین تغییرپذیری و بررسی تفصیلی پهنه های مستعد کانی سازی، نیمرخ هایip دو قطبی- دو قطبی در راستای عمود بر روند کانی‎سازی در جهت‎های شمالی-جنوبی پیاده و برداشت شد. همچنین برای بررسی چگونگی توزیع فلزات، همبستگی میانبارپذیری و مقاومت ویژه ارزیابی شد و در پایان تحت شبیه‌سازی و مدل‎سازی، شبه‎مقاطع بارپذیری و مقاومت ویژه تعبیر و تفسیرشد. باتوجه به شبه ‎مقاطع مقاومت ویژه و بارپذیری نیمرخ ها، موقعیت، ژرفا، شدت و گسترش کانی سازی تعیین شد. انطباق بی‎هنجاری‎های حاصل از نتایج ژئوفیزیکی با ترکیب سنگی و دگرسانی های موجود منطقه نشان از آن دارد که در شمال و جنوب خاور منطقه، کانی‎زایی مس همراه با افزایش بارپذیری و کاهش مقاومت ویژه بوده است. دراین راستا اعمال تصحیحات توپوگرافی سبب شدت بخشی به هاله ها شد. همچنین دامنه نوسان‎های بارپذیری، امکان تفکیک دگرسانی های مهم منطقه را در ارتباط با کانی زایی مس فراهم ساخت؛به‎طوری که بارپذیری بالا احتمالاً نشان‎دهنده مناطق دگرسانی فیلیک است که همراه با پیریت نیز هستند؛ در حالی که دگرسانی پتاسیک با کاهش بارپذیری همراه بوده و منطبق بر توده‎های آذرین نفوذی است. نتایج نشان از آن دارد که سیال مادر توده پورفیری میکروکوارتزمونزونیت- میکرومونزودیوریت به عنوان منشا کانی سازی بوده و این همراه با آندزیت- داسیت­آندزیت پورفیری به عنوان منبع بی‎هنجاری موجود است. با توجه به همه شواهد حاصل از مطالعات صحرایی و انطباق نتایج ژئوفیزیکی باترکیب سنگی و دگرسانی های منطقه و در پایان بررسی پهنه های مستعد کانی زایی، نقاط حفاری بهینه با اولویت بی‎هنجاری (sabh1) منطبق بر پهنه پتاسیک به دلیل پتانسیل بالای کانی زایی مس پیشنهاد شد.