بررسی ویژگی های ژئوشیمیایی سازند سروک در بلوک d حوضه خلیج فارس

سازند سروک(با سن کرتاسه)یکی از مهم ترین مخازن نفتی در جنوب ایران است و حجم قابل توجهی از تولید نفت در حوضه خلیج­فارس به این سازند نسبت داده می‌شود. در طرح مطالعاتی حاضر به منظور ارزیابی توان هیدروکربن­زایی این سازند، بررسی روی مغزه‌ها، خرده­های حفاری و نمونه­های نفتی تهیه شده از چاه­های میادین در بلوک d خلیج­فارس درگستره بخش ایرانی انجام شد. تطابق یعنی مقایسه ژئوشیمیایی میان هیدروکربن‌ها، یا هیدروکربن‌ها با سنگ منشا و تعیین چگونگی ارتباط ژنتیکی میان آنها که برای این منظور از ابزارها و متغیرهایی مانند بیومارکرها و ایزوتوپ استفاده می‌شود. نتایج حاصل از تجزیه‌های ژئوشیمیایی شامل تجزیه‌های مقدماتی (تجزیه پیرولیز راک‌-اول)، استخراج و تفکیک بیتومن، آزمایش‌های تکمیلی (کروماتوگرافی گازی) و کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی و بررسی‌های ایزوتوپی، روی نمونه‌ها بیان می‌دارد که کروژن نمونه‌های بررسی شده مخلوطی از انواع ii و iiiاست و نشان می‌دهد که مواد آلی تولید کننده هیدروکربن از محیطی دریایی همراه با کمی ورودی از خشکی تولید شده‌اند. هیدروکربن‌های موجود در سازند سروک از یک سنگ­منشا با جنس کلاستیک-کمی کربناته تولید شده و در شرایطی احیایی-نیمه‌احیایی رسوب کرده‌اند. کروماتوگرام‌های برش‌های اشباع نمونه‌ها نشان از نبود پدیده تخریب­زیستی نمونه‌های مورد مطالعه دارد. نمونه‌های نفتی و میان­لایه‌ای شیلی-آهکی سازند سروک پتانسیلی هیدروکربنی متوسط تا خوب را نشان می‌دهند.مجموعه نمونه‌های مورد بررسی، از دید درجه بلوغ، در شروع پنجره نفت‌زایی (اواخر دیاژنز-اوایل کاتاژنز) قرار گرفته‌اند. همچنین هیدروکربن‎ها ویژگی‎های پارافینیک-نفتنیک نشان می‌دهند. به نظر می‌رسد که لایه‌های شیلی-آهکی موجود در بخش‌هایی از سازند سروک (بخش احمدی) در بلوک d خلیج فارس، سبب تولید هیدروکربن‌های موجود در مخزن سروک شده است.