>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی وضعیت تنش نو زمین ساختی و ارائه مدل کینماتیکی در دشت گرگان، شمال خاوری ایران  
   
نویسنده روستائی معصومه ,روستائی مریم ,زمانی بهزاد ,نعمتی مجید
منبع علوم زمين - 1394 - دوره : 25 - شماره : 98 - صفحه:375 -384
چکیده    در این پژوهش، سعی شده است که با استفاده از روش تحلیل وارون و با استناد بر حل سازوکار کانونی زمین لرزه های روی داده در دشت گرگان، رژیم تنش حاکم بر این منطقه محاسبه و همچنین، مدلی برای گسلش پنهان و کینماتیک آنها در این منطقه ارائه شود. بدین منظور، ابتدا زمین لرزه های روی داده در منطقه (که دارای حل سازوکار کانونی بودند) برای شرکت در تحلیل انتخاب شدند. نتایج به دست آمده پس از اعمال تحلیل وارون روی داده های لرزه ای منطقه، نشان از وجود یک رژیم تنش کششی با روند n42°w دارد. این امر چیره بودن ساختارهای کششی محلی همانند گسل های عادی کم‎ژرفا را در این منطقه نشان می دهد. همچنین تنش متوسط نیز همانند تنش کمینه نزدیک به افق و بیانگر وجود ساختارهایی چون گسل های امتدادلغز در منطقه است. این مسئله با سازوکار چیره داده های لرزه ای شرکت کننده در تحلیل وارون همخوانی دارد. با بررسی مطالعات پیشین و نتایج به دست آمده از آنها، تلاش برای ارائه یک مدل کینماتیکی در این منطقه بیشتر شد. فرض بر این است که سامانه گسلی قرناوه که از دو گسل مراوه تپه و اینچه برون (دارای حرکت امتدادلغز و چپ گرد) تشکیل شده است در پایانه خاوری خود در سطح زمین، به‏صورت پنهان در زیر رسوبات دشت گرگان و تا نزدیکی دریای کاسپین با راستای تقریبی خاوری باختری امتداد دارد. حرکت این دو گسل در زیر رسوبات سبب ایجاد چرخشی در سوی حرکت عقربه های ساعت در پهنه میان دو صفحه گسلی می شود. راستای این پهنه که تحت تاثیر گسل های یاد شده است با روند لرزه خیزی منطقه همسو است. با ارائه مدل یادشده می توان برای اغلب سازوکار کانونی زمین لرزه های روی داده و همچنین ژرفای رویداد آنها توجیهی داشت. بیشتر زمین لرزه های روی داده در این ناحیه دارای مولفه های عادی و یا چپ گرد هستند. از سوی دیگر، ساختارهایی چون گلفشان ها و چین های مرتبط با گسل (در شمال آق قلا) را می توان با ارائه این مدل توجیه کرد. اگر چه نبود داده های زیر سطحی ژئوفیزیکی در این منطقه ارائه این الگو را با حدس و گمان همراه می سازد.
کلیدواژه تنش نو زمین ساخت ,دشت گرگان ,وضعیت تنش ,تحلیل وارون
آدرس دانشگاه گلستان, دانشکده علوم پایه, گروه زمین شناسی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده علوم طبیعی, گروه زمین شناسی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده علوم طبیعی, گروه زمین شناسی, ایران, دانشگاه شهید باهنر کرمان, دانشکده علوم و مرکز پژوهشی زمین لرزه, گروه زمین شناسی, ایران
 
      
   
Authors null null ,null null ,null null ,null null
Abstract    In this study, the stress regime governing the Gorgan plain area (NE Iran) is calculated using inversion analysis based on earthquake focal mechanism solutions. In addition, a kinematic model is presented for hidden faults in this area. To gain this goal, the earthquakes occurred in this region and had available focal mechanism solutions were first selected for the inversion analysis. After applying the inverse analysis on the seismic data, the results indicate that there is a NW-SE (N42W)-trending tensional stress regime over the area. This is represented by the dominant local extensional structures such as shallow normal faults. Also the intermediate and minimum stress axes are close to horizontal direction, and indicate structures such as strike slip faults in the region. This is in agreement with most of the seismic dataset involved in the inversion analysis. By examining the previous studies and their results, more attempts were made to provide a kinematic model for this area. The Gharnaveh fault system comprises two sinistral faults (Marave-tappeh and Incheboroun), which are assumed to extend at eastern termination along an E-W direction under the Gorgan plain sediments up close to the Caspian Sea. Movement along these two faults under the sediments cause a clockwise rotation in the zone enclosed between them. Direction of this zone, which is affected by the faults, is consistent with the trend of regional seismicity. The proposed model can be used to account for many of the focal mechanism solutions of the earthquakes occurred, as well as the depth of the events. Most earthquakes occurred in this region are associated with the normal or left-lateral components. On the other hand, superficial structures such as mud volcanoes and fault-related folds (in the north of Aq qala) can be explained by this model, although lack of subsurface geophysical data in this area makes this model somehow speculative.
Keywords Neo tectonic stress ,Gorgan plain ,State of stress ,Inversion analysis
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved