|
|
|
|
شناسایی، بررسی ژئوشیمی و تعیین منشا رسوبات گلفشان‌های سواحل مکران
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
نژادافضلی کرامت ,شایان سیاوش ,لک راضیه ,یمانی مجتبی ,قرشی منوچهر
|
|
منبع
|
علوم زمين - 1394 - دوره : 25 - شماره : 98 - صفحه:249 -254
|
|
چکیده
|
گلفشان یک پدیده طبیعی و دیدنی است که معمولاً به‌صورت یک عارضه گنبدی شکل و در برخی مواقع به‌صورت حوضچه‌ای یافت می‌شوند. این گلفشان‌ها مخلوطی از آب، گل و گاز هستند. این گلفشان‌ها در بیشتر نقاط دنیا به ویژه در کمربند آلپ و هیمالیا دیده می‌شوند؛ در ایران بیشتر در جلگه‌های ساحلی دریای خزر و دریای عمان دیده می‌شوند. گلفشان‌ها به عنوان شاخص میدان‌های گازی و نفتی شناخته شده‌اند و از آنها برای پیشبینی وجود میدان‌های نفتی و گازی در ژرفای زمین استفاده می‌شود. پیش از این پژوهش، در استان هرمزگان یک یا دو گلفشان در محدوده میان جاسک و میناب شناسایی شده بود. در عملیات صحرایی که به مدت یک ماه صورت گرفت، 15 گلفشان با توزیع خوشه‌ای در یک سایت برای اولین بار در کشور شناسایی شد. از هر گلفشان یک نمونه رسوب برداشت شد که پس از آماده‌‌سازی و تهیه پودر، نمونه‌ها توسط دستگاه icp-oes مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفتند. همچنین اندازه ذرات رسوب نیز تعیین شد. پردازش داده‌ها در نرم‌افزار spss صورت گرفت. پس از تعیین ضرایب همبستگی، تجزیه خوشه‌ای، فاکتور تجزیه و تعیین ارتباط میان فاکتورهای مختلف از راه رسم اسکاتر پلات مشخص شد که عناصر آهن، آلومینیم، نیکل، وانادیم، اسکاندیم، تیتان، کروم، روی، مس، منگنز، سدیم، پتاسیم، لیتیم و بریلیم دارای منشا زمینی (ژئوژنیک) یا قاره‌ای هستند و عناصر کلسیم، منیزیم و استرانسیم بیشتر منشا دریایی یا درون حوضه‌ای و بیوژنیک دارند.
|
|
کلیدواژه
|
گلفشان ,ژئوشیمی ,دریای عمان ,فرورانش ,ژئوژنیک ,بیوژنیک
|
|
آدرس
|
دانشگاه جیرفت, دانشکده ادبیات و علوم انسانی, گروه جغرافیای طبیعی, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده علوم انسانی, گروه جغرافیای طبیعی, ایران, سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور, پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی, ایران, دانشگاه تهران, دانشکده جغرافیا, گروه جغرافیای طبیعی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال, پژوهشکده علوم زمین, سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
Nezhadafzali Karamat ,Shayan Syavash ,Lak Razieh ,Yamani Mojtaba ,Ghorashi Manouchehr
|
|
Abstract
|
Mud volcano is a natural and attractive phenomenonwhich is generally found as a dome-like feature and basin-shaped in some cases. Mud volcanoes comprise mixtures of water, mud and gas. They are found in most parts of the world particularly in the Alps and Himalaya belts. In Iran, most of the mud volcanoes appear in the coastal plains of the Caspian and Oman seas. Mud volcanoes are commonly considered as indicating presence of oil and gas reserves, and are used to predict subsurface hydrocarbon fields. One or two mud volcanoes were formerly found between Minab and Jask in the Hormozgan Province. Remote sensing study followed by a field work of 30 days in this research led, for the first time, to the identification of 15 mud volcanoes in the Hormozgan Province using clustering analysis. During the field study, a sediment sample was taken from each mud volcano, which was then geochemically analyzed by ICP-OES. In the meantime, grain size was also determinedfor each sample. The SPSS software was used to process the data.After determining correlation coefficients, clustering analysis,and relationship between different factors obtained from Scuter plot, it turned out that AL, Fe, Ni, V, Sc, Ti, Cr, Zn, CU, Mn, Na, K, Li and Be in the mud volcanoes aregeogenic/continentalin origin, while the source of Ca,Mn and S is marine/intra-basinal and biogenic.
|
|
Keywords
|
Mudvolcano ,Geochmistry ,Oman Sea ,Subduction ,Geogenic ,Biogenic
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|