ژیوشیمی زیست‌محیطی عناصر ضروری و سمی در نمونه‌های خاک‌در محدوده برگه 1:50000 کرمان

برای بررسی اثرات زیست محیطی عناصر ضروری و سمی در محدوده ورقه 1:50000 کرمان، 220 نمونه خاک برجا و نابرجا با روش تصادفی منظم برداشت شد. بر اساس داده‌های شیمیایی افزایش مقدارکلسیم (6/23 درصد وزنی)، سدیم (86/3 درصد وزنی)، پتاسیم (36/2 درصد وزنی)، لیتیم (18/49 گرم در تن) و بور (8/65 گرم در تن) و کمبود سلنیم (12/0 گرم در تن) در خاک برجا در مقایسه با متوسط خاک‌های دنیا نشانگرسنگ بستر آهکی و تبخیری (پلایای) کرمان و خاک منطقه است. خاک های اطراف جایگاه‌های عرضه سوخت (پمپ بنزین‌ها) از سرب (84 گرم در تن)، روی (250 گرم در تن)، روبیدیم (983 گرم در تن) و بور (158 گرم در تن) غنی شده اند. مقادیر بالای مس (715 گرم در تن)، مولیبدن (26/4 گرم در تن)، سرب (10125 گرم در تن)، روی (275 گرم در تن)، قلع (100 گرم در تن)، تنگستن (36/4 گرم در تن)، آرسنیک (6/19 گرم در تن) و لیتیم (4/70 گرم در تن) در نمونه های خاک‌های مجاور کارگاه‌های باتری‌سازی گزارش شده است. نمونه‌های خاک اطراف کارگاه‌های صافکاری و نقاشی خودروها دارای 38/0 درصد وزنی گوگرد، 205 گرم در تن مس، 69/2 گرم در تن مولیبدن، 318 گرم در تن سرب، 310 گرم در تن روی، 3/19 گرم در تن قلع، 25/3 گرم در تن تنگستن، 3/20 گرم در تن آرسنیک، 65/4 گرم در تن آنتیموان،80 گرم در تن لیتیم و 4/115 گرم در تن بور است. جالب توجه است که حداکثر روی(1903 گرم در تن) در خاک‌های کشاورزی (باغ‌های پسته) وجود دارد. همچنین،نمونه‌های ضایعات ساختمانی دارای58/7 درصد وزنی گوگرد، 392 گرم در تن سرب، 275 گرم در تن روی، 7/26گرم در تن آرسنیک، 32/5 گرم در تن آنتیموان، 807 گرم در تن روبیدیم و 651 گرم در تن استرانسیم است. شدت غنی شدگی عناصر سرب(1358)، مس(72)، مولیبدن (94/8)، قلع (242) در خاک‌های آلوده مجاور کارگاه‌های باتری‌سازی، آرسنیک (7/5) در خاک مجاور جایگاههای عرضه سوخت، روی (8/20) در خاک‌های کشاورزی و آنتیموان (24/10) در خاک مجاور ریل راه آهن گویای خاک‌های آلوده می‌باشد.شاخص زمین انباشتگی برای مس (96/3)، سرب (18/8)، قلع(48/4) و تنگستن(09/2) در خاک مجاور کارگاه‌های باطری‌سازی و روی (83/0) در خاک‌های برداشت شده از باغ‌های پسته نشان‌دهنده آلوده‌ترین خاک‌های منطقه است.