مطالعه کانه‌زایی مس جیان در استان فارس با استفاده از داده های ژیوشیمیایی و میانبارهای سیال

کانسار مس جیان در فاصله 195 کیلومتری شمال خاوری شیراز و در لبه خاوریپهنه دگرگونی سنندج-سیرجان درون مجموعه آتشفشانی-رسوبی دگرگون شده کمپلکس سوریان با سن پرموتریاس قرار دارد. سنگ‌شناسی منطقه بیشتر شامل متابازالت، کلریت-کوارتز شیست،کلریت-مسکوویت شیست، میکاشیست و گرافیت شیستاست. پیریت مهم ترین کانی سولفیدی و کالکوپیریت کانی اصلی مس در این کانسار است که در ساختار های توده ای عدسی شکل تا به نسبت تخت و همچنین به‎صورت افشان، رگچه ای و رگه ایدر سنگ کلریت-کوارتز شسیت کانه‌زایی شده اند. داده های ژیوشیمیایی عناصر متحرک (ba, rb, k, na) و عناصر خاکی کمیاب (ree) بیانگر برهم‎کنش سیال گرمابی کانه ساز با سنگ های میزبان است. نسبت میزان 02/8 co/ni=،500 > se/s*106 و5/32-09/29y/ho= در ماده معدنی کانسار جیان نشانگر تشکیل این کانسار در دما های پایین تر از 300 درجه سانتی‌‌گراد با حضور گسترده آب دریا در سیال گرمابی کانه‌زاست. همچنین داده های دماسنجی مربوط به میانبارهایسیال کانی کوارتز در کانسنگ مس نشانگر دمای یکنواختی میان 124 تا 307 درجه سانتی‌گراد و شوری در محدوده 7/2 تا 14 درصد وزنی معادل nacl است. پدیده های سردشدگی و جوشش به عنوان مهم ترین فرایند های تحول سیال و سازوکاری موثر در کانه‌زایی مس در کانسار جیان به عنوان یک کانسار سولفید توده ای با سنگ میزبان آتشفشانی-رسوبی هستند.