اثر کنترل کننده های ساختاری در نهشت مواد معدنی منطقه چشمه‌خوری (شمال باختر بیرجند)

منطقه چشمه‌خوری به‌طور عمده پهنه ای است از گسل های موازی- نردبانی که در امتداد آنها کانی سازی از نوع فلزی و غیر فلزی صورت گرفته است. کنترل کننده های ساختاری به عنوان عاملی مهم در تشکیل عناصر ساختاری این منطقه نظیر دایک، گسل ، درزه، چین و به‌ویژه رگه های معدنی به‌شمار می آیند. دایک ها در سه نوع گوه ای با راستای e-w، چین‌خورده با راستای nw-se و حلقوی بوده که وضعیت هریک به نحوی در کنترل جنبش های ساختاری منطقه است. اعمال یک رژیم فشاری- برشی چپ بر ناحیه ای روی گسل های موجود، منجر به چرخش پادساعتگرد بلوک های آندزیتی در مقیاس بزرگ و شکل گیری ساختاری قفسه کتابی در کل محدوده گشته است. چرخش این بلوک ها افزون بر ایجاد فضای باز و در پی آن نفوذ محلول های گرمابی کانه دار و بروز دگرسانی های گسترده، سبب تشکیل پهنه های برشی راست بر در امتداد گسل ها شده که فاز کانی زایی در قالب رگه ای در کنترل درزه و شکستگی های فرعی این پهنه ها است. تشکیل رگه های معدنی تحت تاثیر پهنه های برشی راست بر ساختار قفسه کتابی در منطقه و بیان پیچیدگی ها و مولفه های پی در پی ساختاری یادشده تا رسیدن به مرحله نحوه جایگیری ماده معدنی، به ارایه مدلی آزمایشگاهی انجامید که تطابق مناسب نتایج حاصل از دیگر بررسی ها با مدل سازی را در پی داشت.