تحلیل سامانه‎ای شکستگی‎های سازند گرو در تاقدیس کبیرکوه، تاثیر چرخش صفحه تازی بر ‏آرایش شکستگی‎ها

در کمربند چین‌خورده زاگرس، بخش مهمی از سنگ‌های منشا در نیوکومین نهشته شده‌اند؛ در زیرپهنه لرستان، پایین‌ترین بخش سازند گرو سامانه نفتی کرتاسه پیشین را تغذیه می‌کند. ‏این سنگ‎های منشا به‏‎طور گسترده در زیرپهنه لرستان و شمال باختری فروافتادگی دزفول گسترش یافته‏‎اند. تاقدیس کبیرکوه یکی از ساختارهای مهم زیرپهنه لرستان است که با طول بیش ‏از 200 کیلومتر، رخنمون سازند گرو را در خود جای داده است. سامانه‎‎های شکستگی طبیعی مهم‎ترین فراهم‎کننده تراوایی و گاه روزنگی در بسیاری از مخزن‎های کربناتی هستند و در ‏مهاجرت اولیه هیدروکربن‎ها از سنگ منشا به سنگ مخزن اهمیت دارند. این پژوهش داده‎های صحرایی در زمینه میزان تراکم دسته‏‎های شکستگی و انواع آنها در برونزد سـازند گرو و ‏بخشی از سازند سروک در تاقدیس کبیرکوه گردآوری و تحلیل شد. تحلیل این داده‎ها 8 دسته شکستگی را آشکار ساختند: 1) 2 دسته شکستگی عرضی با راستای ‏‎ nne-ssw‏ ‏‏(دسته‎های ‏a‏ و ‏b‏)، 2) 2 دسته شکستگی طولی با راستای ‏ese-wnw‏ (دسته‎‎های ‏c‏ و ‏d‏)، 3) دو دسته شکستگی مایل با راستاهای ‏nnw-sse‏ و ‏‎ ne-sw‏(دسته‎‎های ‏e‏ و ‏f‏) و ‏‏4) 2 دسته شکستگی مایل دیگر با راستاهای ‏ene-wsw‏ و ‏se-nw‏ (دسته‎‎های ‏g‏ و ‏h‏). شکستگی‎‎های عرضی به همراه استیلولیت‎های عمود بر آنها، شکستگی‎‎های با سن کرتاسه پیشین ‏تا پیش از میوسن پسین هستند در حالی که دسته شکستگی‎های طولی و مایل از پس از میوسن پسین تشکیل شده‌اند. شماری از شکستگی‎های عرضی، پرشدگی با کلسیت را نشان ‏می‏دهند. پیشنهاد می‎شود دو گامه چرخش پادساعت‏‎گرد در سامانه تنش موثر در تشکیل شکستگی‎ها وجود داشته است؛ 1) سامانه تنش موثر در تشکیل شکستگی‎‎های بدون پرشدگی ‏نسبت به شکستگی‎های دارای پرشدگی در سوی پادساعت‎گرد چرخش داشته است. 2) سامانه تنشی موثر در شکل‏‎گیری دسته‎‎های شکستگی مایل (دسته‎های ‏e‏ و ‏f‏)، نسبت به سامانه ‏تنشی موثر در شکل‏‎گیری شکستگی‎های باز (دسته‎های ‏a‏ و ‏b‏) و استیلولیت‎ها در سوی پادساعت‎گرد چرخش داشته است. این چرخش‎های میدان تنش احتمالاً بر اثر چرخش صفحه ‏تازی در هنگام همگرایی به اوراسیا روی داده‌اند.‏