کنکاشی بر جابه‌جایی آبراهه ها در بخش هایی از گستره گسل درونه

گسل درونه دومین گسل طولانی ایران (پس از گسل معکوس اصلی زاگرس) است. طول تقریبی این گسل حدود 700 کیلومتر است که از مرز ایران و افغانستان در خاور ایران تا نزدیک ‏مرکز ایران امتداد دارد. با وجود درازای زیاد، قرارگیری در پهنه برخورد دو صفحه عربستان- اوراسیا و داشتن قابلیت لرزه خیزی بالا (به سبب حضور جابه‌جایی هایی در میان نهشته های ‏جوان کواترنری)، تنها یک زمین لرزه تاریخی با بزرگای حدود 7 و دو زمین لرزه دستگاهی با بزرگای حدود 6 و بیش از آن به این گسل نسبت داده شده است و بنابراین، تحلیل خطر لرزه ‏ای در گستره این گسل ضروری به نظر می رسد. پایه مطالعات این نوشتار، استفاده از تصاویر ماهواره ای، عکس های هوایی، نقشه های توپوگرافی، نقشه های زمین شناسی‎ ‎و اطلاعات ‏صحرایی منطقه شش تراز، برای شناسایی و برآورد میزان جابه‌جایی های ایجادشده در آبراهه ها، واحدهای زمین شناختی و برخی بادزن های آبرفتی در گستره گسل درونه است. با استناد به ‏بررسی‌های انجام شده روی این گسل، می توان 3 شاخه اصلی شمالی، جنوبی و میانی، مطابق با موقعیت جغرافیایی، در گستره گسل درونه در نظر گرفت. با توجه به نتایج به‌دست آمده از ‏بررسی جابجایی های رخ‌داده در گستره گسل درونه، و با در نظر گرفتن فراوانی و مقادیر جابه‌جایی های دیده شده در راستای این گسل که احتمالاً طی رخداد زمین لرزه ها پدید آمده و ‏سبب قطع شدگی رسوبات بادزن آبرفتی و آبراهه ای به سن کواترنر شده اند، شاخه جنوبی (شاخه اصلی)، به‌ویژه در حد فاصل ?50?58 تا‏?‏00?57 خاوری، نسبت به دیگر بخش های این ‏گسل، فعال تر و احتمالا دارای نرخ لغزش بیشتری است. گرچه پیش تر برخی پژوهشگران و نویسندگان این نوشتار، نرخ لغزش هایی برای جابه‌جایی های ایجاد شده در برخی از پدیده های ‏دیده شده، در بخش هایی از این گسل پیشنهاد کرده اند؛ برای برآورد و مقایسه دقیق تر نرخ های لغزش، استفاده از روش های سن یابی و ژیودتیکی در ناحیه های یکسان و بخش های مختلف ‏این گسل پیشنهاد می شود. ‏