تعیین منحنی تضعیف تجربی و مقیاس بزرگی محلی (‏ML‏) برای شمال باختر ایران ‏ ‏ بر پایه روش ‏JHD

وجود داده های زیاد که توسط شبکه لرزه نگاری تبریز در سال های اخیر ثبت شده است، سبب شد تا در این نوشتار منحنی تضعیف و مقیاس بزرگی محلی (‏ml‏) با استفاده از روش‎ jhd‏ ‏‏(‏joint hypocentral determination‏) برای منطقه شمال باختر ایران تعیین شود. ‏ml‏ یک مقیاس بسیار مفید در مهندسی است. بسیاری از سازه ها دارای پریود طبیعی نزدیک به دستگاه ‏وود- اندرسون (8/0 ثانیه) هستند و گستره خسارت زمین‌لرزه خیلی مرتبط با این مقیاس است‎.‎‏ بنابراین، برای تحلیل خطر جامع، وجود کاتالوگی با این مقیاس مورد نیاز است. در این پژوهش از ‏‏6518 رویداد با 103467 رکورد (شامل 68978 مولفه افقی و 34489 مولفه قایم ) که از سال 1996 تا 2009‏‎ ‎در محدوده جغرافیایی 43 تا 52 درجه خاوری و 34 تا 41 درجه شمالی رخ داده اند و ‏توسط شبکه لرزه‌نگاری تبریز ثبت شده اند، استفاده شد‎ .‎پس از تبدیل شکل موج ها به رکورد ساختگی وود- اندرسون دامنه‎ ‎ها بر پایه اندازه گیری دامنه قرایت شده بر پایه میانگین حسابی مقادیر ‏افقی خط مبنا تا پیک استخراج و در محاسبه بزرگی استفاده شد. در روش های جاری وارون‎ ‎سازی (‏inversion‏) برای تعیین مقیاس بزرگی مقادیر بزرگی زمین‌لرزه‌ها، تصحیح ایستگاه ها و دو ‏ثابت موجود در رابطه بزرگی (مرتبط با پدیده گسترش هندسی و تضعیف ناکشسان) که بازتاب کننده تغییرات دامنه به عنوان تابعی از فاصله هستند، به طور همزمان تعیین می شوند. در این ‏روش ها افزون بر این که نیازمند مقداردهی اولیه و حل تکراری هستند، مقادیر بزرگی و تصحیح ایستگاهی سرشکن می شوند. ولی در روش ‏jhd‏ امکان حل سامانه معادلات در دو مرحله و ‏بدون تکرار و مقادیر اولیه وجود دارد و از سوی دیگر مقادیر بزرگی و تصحیح ایستگاهی سرشکن نمی شوند. بنابراین، در این پژوهش از این روش برای تعیین مقادیر کالیبراسیون استفاده شد ‏که در پایان تابع تصحیح تجربی‏‎ ‎به‌صورت ‏‎-loga0=1.4050log(r/100)+0.0019(r-100)+3.0‎‏ به‌دست آمد که ‏r‏ فاصله کانونی به کیلومتر و ‏a0‎‏ دامنه برحسب میلی‌متر است. با محاسبه دوباره ‏mn‏ رخدادها و مقایسه آنها با ‏ml‏ برای زمین‌لرزه با بزرگی های ‏‎1?ml?6.2‎‏ در این پژوهش رابطه‏mn=0.9177ml+0.6159 ‎‏ به‌دست آمد که نشان می دهد برای بزرگی‌های با ‏‎3.5?ml?6‎‏ ‏فرض برابری ‏mn=ml‏ فرض منطقی‎ ‎‏ است.‏