پترولوژی و ژیوشیمی پریدوتیت‌های کمپلکس افیولیتی فنوج- مسکوتان، مکران، جنوب ‏‏‌خاوری ایران

توالی گوشته‌ای رخنمون‌یافته در باختر محدوده فنوج- مسکوتان، دربردارنده لرزولیت و هارزبورژیت کلینوپیروکسن‌دار با بافت پورفیروکلاستیک، لرزولیت ریزبلور با کانی‌های ‏نوظهور، عدسی‌های پراکنده کرومیتیت و نفوذی های گابرویی قطع‌کننده است. بررسی‌های سنگ‌نگاری و داده‌های مایکروپروب، شواهدی از فعل و انفعالات پریدوتیت/مذاب، ‏فرایندهای پس از ذوب و فعل و انفعالات ساب‌سالیدوس را نشان می‌دهند که با ظهور دو نسل پیروکسن- الیوین دگرشکل و اولیه و پیروکسن- الیوین- آمفیبول نوظهور و ریزبلور ‏تجلی یافته است. کانی‌های نسل دوم به‌صورت میانبار، بینابینی و ریزبلور تشکیل شده‌اند. این دو نسل از کانی‌ها، ویژگی‌های ژیوشیمیایی کاملاً متمایز دارند، به‌گونه‌ای‌که کانی‌های ‏نسل اول، قابل مقایسه با پریدوتیت‌های پشته‌های میان‌اقیانوسی و کانی‌های نسل دوم، ویژگی‌هایی متمایل به محیط‌های فرافرورانش را نشان می دهند. بنابراین ترکیب شیمیایی ‏کانی‌های نسل‌های مختلف، نشان از سنگ‌زایی متفاوت سنگ‌های اولترامافیک کمپلکس افیولیتی فنوج- مسکوتان دارد. تفسیر داده‌های شیمیایی از سنگ کل نشان می‌دهد که این ‏سنگ‌ها منبع گوشته‌ای از نوع مورب تهی‌شده دارند که 5 تا 15 درصد ذوب بخشی را تحمل کرده‌اند. بررسی الگوهای عناصر خاکی کمیاب بهنجارشده با مقادیر کندریت و ‏مقایسه آنها با الگوهای گوشته‌ای از نوع مورب تهی‌شده ‏‎(dmm)‎، نشانگر غنی‌شدگی ‏lree‏ و ‏hree‏ نسبت به ‏mree‏ و ارایه الگوهای ‏u‏ شکل است، بنابراین پریدوتیت‌های ‏کمپلکس افیولیتی فنوج- مسکوتان، تحول چندمرحله‌ای را تجربه کرده‌اند و ویژگی‌هایی از محیط آبیسال تا پهنه فرافرورانش نشان می‌دهند. می‌توان گفت که گذر از محیط ‏آبیسال به‌سمت فرافرورانش متاثر از سیال‌های برخاسته از صفحه فرورونده بوده است. ‏