مقایسه دو روش تصمیم‌گیری ‏AHP‏ و ‏Fuzzy-AHP‏ در مکان‌یابی اولیه سدهای زیرزمینی در ‏منطقه طالقان

در دهه‌های اخیر حفر چاه‎ ‎های ژرف و نیمه‌ژرف به‌تدریج جایگزین قنات‎ ‎ها شد که در کنار مزیت‎ ‎های نسبی، با آثار زیست‌محیطی فراوانی مانند افت سطح آب زیرزمینی و ایجاد فرونشست ‏برای بیشتر مناطق بهره‌برداری همراه است. به تازگی مطالعاتی به‌منظور جایگزینی سدهای زیرزمینی به‌جای سدهای متوسط و کوچک برای ذخیره‌سازی و استفاده بهینه از آب و کاهش اثرات ‏زیست‌محیطی صورت گرفته است. مکان‌یابی سدهای زیرزمینی، فرایند کاملاپیچیده ای است و عوامل زمین شناسی، زمین‌ریخت‌شناسی و آب‌شناسی نقش تعیین کننده ای دارند. تعیین نقش و ‏اهمیت متغیرهای مورد اشاره مبتنی بر نظرات گروه های کارشناسی است و معمولا این اهمیت در قالب متغیرهای زبانی بیان می‌شود. فرایند تحلیل سلسله مراتبی، امکان استفاده از متغیرهای ‏زبانی در کنار متغیرهای کمی را دارد و اساسا مبتنی بر نظرات کارشناسی است. در سال های اخیر به منظور افزایش قابلیت روش ‏ahp، این روش با روش فازی پیاده‌سازی شده و در قالب ‏الگوریتم ‏fuzzy-ahp‏ ارایه شده است. در این نوشتار، از دو روش ‏ahp‏ و ‏fuzzy-ahp‏ در تعیین مناطق مناسب برای سدهای زیرزمینی استفاده شد. برای پیاده سازی روش ‏fuzzy-ahp‏ از ‏روش باکلی و بونیسون استفاده شد و برای غیرفازی کردن مقادیر مطلوبیت فازی ?uj‏ ، روش ‏yager‏ به‌کار‌گرفته شد. از مجموع 56 نقطه خروجی زیرحوضه ها در روش ‏ahp‏ 26 نقطه و در ‏روش‎ fuzzy-ahp‏ 15 نقطه با مناطق مناسب و قابل دسترس، همپوشانی داشتند. نتایج نشان داد که روش ‏fuzzy-ahp‏ انعطاف پذیری بیشتر و قابلیت بالاتری در تعیین مناطق مناسب سد ‏دارد.‏