استفاده از مدل‌سازی عددی به منظور برآورد سرعت هسته‌بندی و‏‎ ‎زمان رشد میکرولیت‌های ‏پلاژیوکلاز در روانه‌های بازالت کواترنری گندم بریان، شمال خاور کرمان ‏

‏ گندم بریان نوعی سرتخت (‏messa‏) پوشیده از روانه‌های گدازه‌ای بسیار تیره رنگ است که به عنوان بخشی از فعالیت‌آتشفشانی زمان کواترنری ایران شناخته می‌شود. این روانه‌ها که از ‏نوع آلکالی الیوین بازالت‌های سالم یا با دگرسانی کم هستند حدود 480 کیلومتر مربع از بخش جنوبی کویر لوت در شمال خاور کرمان را در برمی‌گیرند. بافت کلی جریان‌های بازالتی ‏پورفیری تا گلومروپورفیری با زمینه اینترسرتال تا اینترگرانولار است. کانی‌های اصلی جریان شامل درشت‌بلورهای الیوین و کلینو پیروکسن همراه با میکرولیت‌های پلاژیوکلاز هستند. ‏میکرولیت‌های پلاژیوکلاز به عنوان کانی اصلی این سنگ‌ها شناخته می‌شوند. با پردازش تصاویر مقاطع نازک و با استفاده از روش پراکندگی اندازه بلور (‏csd‏)، شکل سه‌بعدی بلورهای ‏پلاژیوکلاز و همچنین زمان رشد و سرعت هسته‌بندی این بلورها برآورد شد. بر این اساس شکل میکرولیت‌های پلاژیوکلاز، تخته‌ای و نسبت محورهای کوتاه: متوسط: بلند به ترتیب برابر ‏با 10:10:1 مشخص شد. یکنواختی نمودار ‏csd‏ و شیب ثابت آن تاثیر بسیار کم فرایند‌‌های فیزیکی همچون آمیختگی ماگمایی را در هنگام صعود ماگمای بازالتی و رسیدن آن به سطح ‏زمین نشان می‌دهد. بر اساس این محاسبات، زمان رشد ‏‎(t)‎‏ و سرعت هسته‌بندی (‏j‏)‏‎ ‎از دو مدل متفاوت ارایه شده در روش‎ csd ‎به ترتیب برابر‎ ‎‏ با 53/2 تا 21/3 سال و 1- ‏‎/s‏ 3-‏‎ mm ‎‏9-10 ‏‎×‎‏ ‏‏17/10 تا 1- ‏‎/s‏ 3-‏mm‏ 9-10 ‏‎×‎‏ 53/9 برآورد شد. نتایج حاصل با طبیعت ماگماهای آلکالی بازالتی همخوانی کامل دارد.‏