تاثیر عوامل طبیعی و انسانی بر کیفیت منابع آب دشت لنجانات‎ ‎اصفهان

به منظور شناخت ویژگی‌های هیدروژیوشیمیایی منابع آب دشت لنجانات و تعیین عوامل طبیعی و انسانی موثر بر کیفیت آن، از 162 منبع آبی شامل: آب زیرزمینی، آب سطحی و پساب ‏صنایع مهم منطقه در چهار دوره به صورت فصلی در سال 87 نمونه‌برداری شده است. نتایج حاصل از سنجش‌های صحرایی و آزمایشگاهی متغیرهای فیزیکوشیمیایی، عناصر اصلی، فرعی ‏و کمیاب نشان می‌دهد که غلظت بالای عناصر اصلی (‏na، ‏ca، ‏cl‏ و ‏so4‎‏) عامل افزایش مقدار ‏ec‏ (‏‎µs/cm‏ 11390-561) در آب زیرزمینی دشت است. عناصر خاص نهشته‌های تبخیری ‏و کربناتی (‏b، ‏ba، ‏br، ‏sr، ‏i‏ و ‏li‏) غلظت بیشتری نسبت به دیگر عناصر فرعی و کمیاب سنجش شده در آبخوان دارد. منحنی تابع توزیع تجمعی (‏cdf‏)، نمودارهای هیدروژیوشیمیایی، ‏نسبت‌های معرف و شاخص اشباع حاصل از مدل‌سازی ژیوشیمیایی نشان می‌دهد که انحلال نهشته‌های تبخیری (هالیت و ژیپس) و تبادل کاتیونی مهم‌ترین فرایندهای موثر بر ترکیب ‏شیمیایی آب زیرزمینی است. نتایج حاصل از اعمال تحلیل‌های عاملی و خوشه‌ای ضمن تایید فعال بودن واکنش‌های آب/سنگ در آبخوان، نشان‌دهنده تاثیر فعالیت‌های انسانی بر کیفیت ‏آب زیرزمینی از طریق افزایش یون ‏no3‎‏ است. پساب صنایع منطقه تاثیری بر کیفیت آب زیرزمینی دشت نداشته است و از نظر عناصر فرعی و کمیاب غلظت‌های بیش از حد استاندارد ‏نشان نمی‌دهد. تاثیر پساب‌های خانگی بر کیفیت آب زیرزمینی دشت محدود به افزایش باکتری‌های مدفوعی است. فعالیت‌های کشاورزی از طریق استفاده از حاصل‌خیزکننده‌های نیتراتی ‏باعث آلودگی آب زیرزمینی دشت شده است. غلظت ترکیبات نیتروژن و وجود باکتری‌ها نشان از تاثیر پساب زمین‌های کشاورزی و تخلیه فاضلاب‌های صنعتی و خانگی بر کیفیت آب ‏رودخانه دارد.‏