محدوده‌های بیابانی ایران با تاکید بر نقش عوامل زمین‌شناختی موثر در تشکیل آنها

در این نوشتار، بیابان‌های ایران از نظر عوامل(سازندهای) زمین‌شناختی موثر در تشکیل و گسترش آنها مورد بررسی قرار گرفته و محدوده آنها تعیین شده است. برای این کار ابتدا با استفاده از نقشه‌های زمین‌شناسی 1:250000 ، 1:100000 سازمان زمین‌شناسی کشور و شرکت ملی نفت ایران، سازندهای زمین‌شناسی شور و تبخیری در محدوده استا‌ن‌های مورد مطالعه شناسایی شده و در محیط gis رقومی شده و با عنوان بیابان‌های اولیه معرفی شده‌اند. با رسم شبکه زهکشی حوضه‌های آبخیز رودخانه‌هایی که حاوی سازندهای تبخیری بوده و سپس تعیین مناطق پایین دست سازندهای تبخیری که از طریق جریان‌های سطحی به گچ و نمک آلوده شده‌اند، بیابان‌های ثانویه تعیین شده است. از تلفیق دو لایه یاد شده به صورت استانی و سپس جانمایی آنها در نقشه سراسری ایران، نقشه محدوده بیابان‌های ایران تهیه شده است. نتایج حاصل نشان داد 208041 کیلومتر مربع از مساحت ایران را بیابان‌های حاصل از سازندهای شور و تبخیری در برگرفته است.