ژیوشیمی و محیط زمین‌شناسی کرومیتیت‌های ناحیه الند از مجموعه افیولیتی خوی، شمال باختر ایران

افیولیت خوی در شمال باختر ایران میزبان چندین توده کرومیتیتی انبانی است. نهشته‌های کرومیتیتی ناحیه الند در این افیولیت به شکل‌های عدسی، تخته‌ای و رگه‌ای نامنظم در میان هارزبورژیت‌های تهی‌شده گوشته‌ای جای گرفته‌اند. کرومیتیت‌ها بافت‌های گوناگون توده‌ای، نواری، افشان، گرهکی و کاتاکلاستی دارند. این توده‌ها توسط پوششی از دونیت با ستبراهای مختلف احاطه شده‌اند. از نظر شیمی کانی،کرومیت‌ها با عدد کروم [cr/(cr+al)] از 66/0 تا 81/0 و عدد منیزیم [mg/( mg +fe+2)] از 42/0 تا 66/0 شناخته می‌شوند. مقادیر cr2o3 ، al2o3 و mgo کرومیت‌ها به ترتیب در دامنه‌های 89/45-94/54 درصد وزنی، 53/8-18/17 درصد وزنی و 38/8-29/14 درصد وزنی تغییر می‌کنند. میان عدد کروم و عدد منیزیم کرومیت‌ها همبستگی منفی وجود دارد که از ویژگی‌های کرومیتیت‌های انبانی است. ترکیب کرومیت‌ها از نظر عدد کروم، عدد منیزیم، مقادیر fe2o3 , al2o3 , cr2o3 , mgo و tio2 و نیز ضرایب همبستگی میان اکسیدهای گوناگون با ترکیب کلی کرومیتیت‌های نوع انبانی همخوانی دارد. کرومیتیت‌های ناحیه الند از نوع کروم بالا با 66/0 < #cr و 25% > al2o3 هستند. مقادیر پایین tio2 و موقعیت ترکیب شیمی آنها در نمودارهای tio2 در برابر cr/(cr+al) و tio2 در برابر al2o3 شاید بازتابی از تبلور کرومیت‌ها از ماگمای بونینیتی در جایگاه زمین‌ساختی سوپراسابداکشنی باشند. بررسی ژیوشیمی کل سنگ در کرومیتیت‌ها نشان داد که این کانسنگ‌ها از نظر عیار cr2o3 دارای تغییرات گسترده‌ای در دامنه 19-6/51 درصد وزنی هستند و تغییرات ترکیبی در اکسیدهای سازنده ,cr2o3, al2o3 sio2 , fe2o3 و mgo کرومیتیت‌ها، بازتابی از ویژگی‌های بافتی آنهاست.