ژئوشیمی سنگ کل و جایگاه زمین‌ساختی گدازه‌‌های الیگوسن-میوسن لوارآب (شمال زاهدان)

این پژوهش به بررسی‎ ‎ویژگی‌های‎ ‎سنگ‌شناسی،‎ ‎ژئوشیمیایی‎ ‎و محیط‎ ‎زمین‌ساختی‎ ‎زمان‎ ‎تشکیل‎ ‎سنگ‌های بازالتی منطقه لوارآب به سن الیگوسن- میوسن ‎می ‌پردازد. این گدازه‌ها در جنوب حوضه پیش قوس سفیدابه در پهنه زمین‌درز سیستان واقع شده‌اند. ترکیب آن‌ها بیشتر بازیک و شامل تراکی آندزیت بازالتی، تراکی بازالت، آلکالی بازالت و بازانیت است. این گدازه‌ها ساخت متراکم و گاه حفره‌ای دارند و بافت چیره آن‌ها پورفیری با خمیره میکرولیتی و گاه شیشه‌ای اسفرولیتی است. فنوکریست‌ها بیشتر کلینوپیروکسن و الیوین و گاه آنالسیم هستند. این سنگ‌ها از نوع آلکالن سدیک می‌باشند و در نمودارهای متمایز کننده محیط‌های زمین‌ساختی در جایگاه بازالت‌ های درون ورقه واقع می‌شوند. در گدازه‌های لوارآب غنی شدگی lree نسبت به hree آشکار است و فاقد بی‌هنجاری منفی eu هستند. در این سنگ‌ها بی‌هنجاری منفی nb و ti و بی‌هنجاری مثبت pb و sr، p و u دیده می‌شود. مقدار #mg این سنگ‌ها 83%-73 % و بیانگر اولیه بودن ماگمای والد آن‌هاست. ویژگی‌های ژئوشیمیایی و رخنمون این گدازه‌ها در نزدیکی و به موازات گسل امتدادلغز زاهدان، بیانگر تشکیل آن‌ها در جایگاه زمین‌ساختی پس از برخورد و درون ورقه‌ بر اثر ذوب گوشته استنوسفری است و احتمالا گسل‌های پی‌سنگی شمالی- جنوبی منطقه نقش مهمی در صعود و فوران ماگمای والد سنگ‌ها داشته‌اند.

whole rock geochemistry and tectonic setting of oligocene-miocene lavarab lavas (north zahedan)

this research investigates the lithology, geochemistry and geological environment of oligocene-miocene lavarab basaltic rocks. these lavas are located in the south of the sefidabah forearc basin of sistan suture zone. their compositions are more basic and includes basaltic trachyandesite, trachybasalt, alkali basalt, and basanite. the lavas sometimes have vesicular structure, and their dominant texture is porphyry in microlitic, or hyalo-spherulitic matrix. the phenocrysts are composed of clinopyroxene, olivine and analcime. these rocks are alkaline-sodic and located in within-plate basalts tectonic environment in geotectonic discrimination diagrams. they are enriched in lree compared to hree and not represent negative eu anomaly. the alkaline rocks show negative anomalies of nb and ti and positive anomalies of pb, sr, p, and u. mg# is 73%-83% , indicating a primary mantle source  for lavarab lavas.  the outcrop of these lavas in near and parallel to the zahedan strike-slip fault and its geochemical characteristics indicate that these lavas are formed from melting of the asthenospheric mantle after collision in the within-plate setting. probably the northern-southern basement faults played an important role in rising and eruption of the parent magma of these lavas.