دگرسانی گرمابی و کانی‌سازی طلا در منطقه خارستان – بیدستر، ناحیه تفتان، جنوب خاور ایران

ناحیه خارستان-بیدستر در شمال باختر آتشفشان تفتان، با مجموعه‌ای از گدازه‌ها و مواد آذرآواری پلیوکواترنری پوشیده شده است که دستخوش دگرسانی‌های گسترده رسی و سیلیسی شده‌اند. پهنه (زون)های سیلیسی که از نمودهای آشکار آن‌ها سیلیس حفره‌ای است، با هاله‌هایی از دگرسانی رسی پیشرفته-متوسط با کانی‌های شاخص آلونیت، پیروفیلیت، دیاسپور و کائولینیت دربرگرفته شده‌اند. این پهنه‌ها به شکل خطی در امتداد شکستگی‌ها و گسل‌ها و همین طور به صورت توده‌های نامنظم با ابعاد متفاوت وجود دارند و در مقیاس ناحیه‌ای قابل مقایسه با لیتوکپ‌های (lithocap) سیلیسی-رسی در بخش‌های بالایی سامانه‌های پورفیری هستند. طلا عموما به صورت ذرات زیرمیکرسکوپی وجود دارد و با توجه به غنی‌شدگی هماهنگ نقره، دست کم بخشی از آن به شکل الکتروم است. پیریت، که در بخش‌های سطحی اکسیده شده است، از همراهان کانی‌سازی است. رخداد پراکنده مالاکیت نشان می‌دهد که کانی‌های سولفیدی مس مانند کالکوپیریت نیز وجود دارند. آثاری از سولفوسالت‌های تتراهدریت و انارژیت به طور محلی دیده می‌شود. با توجه به محیط زمین‌شناسی، دگرسانی گرمابی، ساخت و بافت و ویژگی‌های شیمیایی و کانی‌شناسی کانسنگ، کانی‌سازی طلا در این ناحیه قابل مقایسه با ذخایر اپی‌ترمال سولفیداسیون بالا است.

hydrothermal alteration and gold mineralization in the kharestan-bidester district, taftan area, southeast iran

the kharestan-bidester area, northwest of the taftan volcano, is covered by a series of plio-quaternary lava flows and pyroclastic materials. the area is marked by extensive silicic and argillic alterations. the silicic zones, distinguished by vuggy texture, are bordered by advanced-intermediate argillic alterations. they occur as linear features across faults and fractures, as well as massive bodies of variable sizes, and are comparable, at regional scale, to lithocaps developed in the upper parts of the porphyry systems. the silicic-argillic zones are mineralized with gold at variable grades. gold occurs mostly as submicroscopic particles of electrum and native gold. pyrite, variably oxidized at surface and shallow levels, is the main metallic mineral, associated with trace sulfosalts, tetrahedrite and enargite.  minor malachite staining locally occurs in the ore zones. the geologic setting, hydrothermal alteration, ore mineralogy and texture/structure allow the kharestan-bidester to be compared with high-sulfidation epithermal systems.