ماکروفسیل‌های گیاهی سازند کلاریز (رتین) در منطقه‌ جواهرده (شمال ایران): تعیین سن، گسترش جغرافیایی و تطابق آنها با دیگر افق‌های گیاهی رتین در ایران

سازند کلاریز از توالی سنگی گروه شمشک در منطقه جواهرده، به‌رغم پوشش گیاهی زیاد، دارای گسترش و رخنمون‌های مناسبی جهت مطالعه ماکروفسیل‌های گیاهی می‌باشد. منطقه مورد مطالعه در پهنه ساختاری رخساره‌ای البرز شمالی، حوضه زغال‌دار البرز باختری، منطقه زغال‌دار رامسر و زیرمنطقه زغال‌دار نیدشت قرار دارد. سازند کلاریز در برش جواهرده شامل طبقات شیل، شیل ماسه‌ای، سیلتستون، ماسه‌سنگ و کمی کنگلومرا و حاوی لایه‌های زغال و طبقات آذرین به‌صورت سیل بوده و به‌طور هم‌شیب و با یک لایه ماسه‌سنگ درشت‌دانه بر روی شیل‌های سازند لله‌بند (نورین رتین؟) و با یک مرز ناگهانی و مشخص در زیر کنگلومراهای سازند جواهرده (لیاس دوگر) قرار می‌گیرد. در این مطالعه تعداد 29 گونه ماکروفسیل گیاهی مربوط به 13 جنس از راسته‌های اکویزتال‌ها، اسموندال‌ها، فیلیکال‌ها، سیکادال‌ها، بنتیتال‌ها، ژینکوآ‌ل‌ها و کنیفرال‌ها و یک نمونه اندام زایای ناشناخته از سازند کلاریز در منطقه جواهرده مطالعه و معرفی شدند. بر اساس حضور گونه‌های شاخصی از قبیل cladophlebis nebbensis nilssonia brevis,  dictyozamites asseretoi, taeniopteris reversa, taeniopteris tenuinervis, و baiera muensteriana سن رتین و براساس حضور سه گونه dictyophyllum exile  pterophyllum aequale, و pterophyllum bavieri سن رتین پسین برای توالی سنگی برش مورد مطالعه پیشنهاد می‌گردد. همچنین در این مطالعه گونه‌های ginkgoites whitbiensis از ایران و taeniopteris reversa از حوضه البرز و از لحاظ انتشار چینه‌شناسی، چهار گونه clathropteris elegans nilssonia harrisi,  ginkgoites parasingularis, و ginkgoites lepida برای نخستین بار از توالی سنگی تریاس پسین در ایران گزارش می‌شوند.

plant macrofossils of the kalariz formation (rhaetian) in the javaherdeh region (north of iran): dating, geographical expansion, and their correlation with the other rhaetic florizone in iran

kalariz formation beds in javaherdeh area has well exposure for plant macrofossils study. the studied area is located at the northern alborz structural-facies zone, the kalariz formation in javaherdeh section consists of shale, siltstone, sandstone and conglomerate beds with coal veins and intrusive beds. it lies conformably, with a coarse grain sandstone bed, on top of the laleband formation . its upper contact is unconformable and sharp under the conglomerate beds of javaherdeh formation. in this study 29 species of plant macrofossils from 13 genera were studied and introduced, including orders of equisetales, osmundales, filicales, cycadales, bennettitales, ginkgoales and coniferales and an unknown reproductive organ. on the basis of the occurrence of index fossils such as cladophlebis nebbensis, nilssonia brevis, dictyozamites asseretoi, taeniopteris reversa, taeniopteris tenuinervis and baiera muensteriana rhaetian age, and based on the occurrence of index taxa such as dictyophyllum exile, pterophyllum aequale and pterophyllum bavieri, late rhaetian age is proposed for this assemblage. in this study, ginkgoites whitbiensis from iran and taeniopteris reversa from alborz are recorded for the first time. clathropteris elegans, nilssonia harrisi, ginkgoites parasingularis and ginkgoites lepida are recorded for the first time from late triassic beds of iran.