ویژگی‌های کانی‌شناسی و محیط ژئودینامیکی پریدوتیت‌های کوه سیاه، افیولیت شمال سبزوار، شمال خاور ایران

توالی گوشته‌ ای افیولیت کوه سیاه در شمال سبزوار و در پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار دارد و عمدتا شامل هارزبورژیت، دونیت، لرزولیت، پیروکسینیت و عدسی‌های (لنزهای) کرومیتیت می‌ باشند. درصد فورستریت الیوین در پریدوتیت‌ها  بین 91 تا 96 درصد بوده و در قلمرو پریدوتیت ‌های ایزوبونین – ماریانا قرار می ‌گیرند. میزان اکسید آلومینیم ارتوپیروکسن در هارزبورژیت‌ها و لرزولیت ‌ها نسبتا پایین است و گرایش به ارتوپیروکسن ‌های پریدوتیت‌های آبیسال- جلو‌قوس دارند. کلینوپیروکسنِ پیروکسنیت‌ها واجد اکسید آلومینیم و تیتان پایینی بوده و گرایش به پریدوتیت‌های جلوقوس داشته، در حالی که کلینوپیروکسن در هارزبورژیت ‌ها و لرزولیت‌ها دارای اکسید تیتان و آلومینیم بالاتر است و در محدوده پریدوتیت‌های آبیسال واقع می‌گردند. اسپینل موجود در لرزولیت‌ها متمایل به پریدوتیت‌های آبیسال بوده، در حالی که اسپینل موجود در هارزبورژیت‌ها گرایش به پریدوتیت‌های جلوقوس و آبیسال نشان می‌دهند. اسپینل‌های دونیت‌ها دارای عدد کروم بالا بوده و به نظر می‌رسد که از یک مذاب بونینیتی در درجات بالای ذوب بخشی از یک منشا گوشته‌ ای تهی‌ شده تحت شرایط آب‌دار حاصل شده‌اند. شیمی کانی ‌های پریدوتیت‌های مورد مطالعه بیانگر ماهیت دوگانه آبیسال – جلوی قوس - بونینیت هستند و به نظر می‌رسد که تکامل این سکانس گوشته‌ای در ارتباط با یک محیط فرافرورانش (سوپراسابداکشن) و حاصل از فرورانش زیر شاخه اقیانوس تتیس جوان  (خط درز (سوچر) سبزوار) به زیر ورقه البرز (توران) در زمان کرتاسه می‌باشد.

mineral characteristics and geodynamic setting of kuh-siah peridotites, n sabzevar ophiolite, ne iran

the mantle sequence of the kuh-siah ophiolitic suite is located in n sabzevar, central iran structural zone and consists mainly of harzburgite, dunite, lherzolite, pyroxenite, and chromitite lenses.  the fo% of olivines in peridotites ranges between 91-96%, and plotting them in the ezubonin-mariana peridotites. the al2o3 content of orthopyroxene in harzburgites and lherzolites is relatively low, showing a tendency towards orthopyroxenes of forearc-abyssal peridotites. the clinopyroxene in the pyroxenites also has low al2o3 and tio2 content and placing it in the forearc peridotite field. while this mineral in harzburgite and lherzolites have a higher content of al2o3 and tio2 and plots in the abyssal peridotites field. the spinel in lherzolites resemble oceanic peridotites, while in harzburgites, it shows a tendency towards forearc and oceanic peridotites. the spinels in dunites exhibit high cr# and appear to be derived from a boninitic melt in high degrees of partial melting from a depleted mantle source under hydrous conditions. based on minerals chemistry characteristics (indicating the dual nature of the morb_iat_boninitic), the evolution of this mantle sequence has been involved in a supra-subduction zone, resulting from the northward subduction of the sub-branch of neotethys ocean (sabzevar suture) beneath the alborz during the cretaceous.