زمین‌شناسی و سنگ‌شناسی آتشفشانی و توده نفوذی پلاژیوگرانیتی در ناحیه زاغ‌دره، کمپلکس افیولیتی اسفندقه- فاریاب، جنوب‌‌خاور ایران

ناحیه زاغ‌دره در مجموعه افیولیتی صوغان - آبدشت از کمپلکس آمیزه رنگین اسفندقه- فاریاب در جنوب‌خاوری زون سنندج- سیرجان، با رخنمون‌های گسترده از گدازه‌های مافیک-متوسط و یک توده نفوذی فلسیک معرفی می‌شود. سنگ‌های آتشفشانی، کالک‌آلکالن تا تولئیتی و متالومین هستند و در نمودار بهنجارشده نسبت به کندریت، تهی‌شدگی نسبی در عناصر خاکی کمیاب سبک و الگوی کمابیش تخت برای عناصر خاکی کمیاب سنگین به نمایش می گذارند؛ نسبت la/yb)n) برای بیشتر نمونه‌ها کمتر از یک است. سنگ‌های آتشفشانی زاغ‌دره، از نظر شیمیایی قابل مقایسه با مجموعه‌های آتشفشانی زون فرافرورانش هستند. توده نفوذی زاغ‌دره، بافت چیره پورفیری دارد که با درشت‌بلور‌‌های پلاژیوکلاز و کوارتز، و کمتر از آن هورنبلند، در خمیره‌ای کوارتز- فلدسپاتی خودنمایی می‌کند. نمونه‌های معرف از این توده، در نمودار نورماتیو an-ab-or در محدوده تونالیت-ترونجمیت قرار می‌گیرند. توده نفوذی زاغ‌دره، کالک‌آلکالن تا تولئیتی و پرآلومین است و با غنی‌شدگی نسبی از na2o و cao و تهی‌شدگی از k2o و rb و دیگر عناصر لیتوفیل با شعاع یونی بزرگ، و همچنین نسبت پایین k2o/na2o و نسبت بسیار پایین rb/sr و تهی‌شدگی از عناصر خاکی کمیاب سبک lree مشخص می‌شود که از ویژگی‌های معمول پلاژیوگرانیت‌های اقیانوسی است. نتایج حاصل و مقایسه آن با دیگر مجموعه‌های افیولیتی نشان می‌دهد که رخداد توده‌های پلاژیوگرانیتی با ویژگی‌های کانی‌شناسی و ژئوشیمیایی کمابیش مشابه، پدیده‌ای تکرارشونده در مجموعه‌های افیولیتی زون‌های فرافرورانش و همبسته با فرایندهای موثر در زایش و تحول این مجموعه‌ها است.

the geology and petrology of volcanic rocks and a plagiogranite intrusive body in the zaghdareh area, esfandagheh-faryab ophiolitic complex, southeast iran

the zaghdareh area in the esfandagheh-faryab ophiolitic complex, southern sanandaj-sirjan belt, embraces extensive outcrops of mafic-intermediate lava flows and a felsic intrusive body. the volcanic rocks are calc-alkaline to tholeiitic, metaluminous, and distinguished by depletions in light rare earth elements and relatively flat patterns for heavy rare earth elements in chondrite-normalized diagram; the (la/yb)n ratio is lower than unity for most samples. the chemical attributes for the zaghdareh volcanic rocks are comparable to those developed in suprasubduction zones. the zaghdareh intrusive body is distinguished by abundant plagioclase and quartz, and subordinate hornblende, phenocrysts in quartz-feldspar rich matrix. representative samples from the intrusion plot in the trondhjemite-tonalite fields in the normative an-ab-or diagram. the intrusion is calc-alkaline to tholeiitic, peraluminous, and marked by enrichments in na2o and cao and depletions in k2o, rb, and most other liles, as well as low k2o/ na2o ratios, very low rb/sr ratio, and distinct depletions in light rare earth elements, which are typical of the oceanic plagiogranites. results from this study and a comparison with other ophiolitic suites in iran suggest that the occurrence of plagiogranites is a recurring feature associated with the development and evolution of ophiolitic suites in suprasubduction zones.