پالینوستراتیگرافی و پالئواکولوژی سازند دلیچای در برش چینه‌شناسی یونجه‌زار، شمال خاور تهران، البرز مرکزی

پالینومورف‌های متنوعی شامل میوسپورها، سیست داینوفلاژله‌ها، پوسته داخلی فرامینیفرها، آکریتارک‌ها و اسپورهای قارچ با حفظ‌شدگی بسیار خوب در نهشته‌های سازند دلیچای در برش چینه‌شناسی یونجه‌زار، شمال شرق تهران، البرز مرکزی، وجود دارد. در پالینوفلورای مورد مطالعه 40 گونه اسپور (متعلق به 29 جنس)، 18 گونه پولن (منتسب به 10 جنس) و 54 گونه داینوفلاژله (متعلق به 28 جنس) شناسایی شد. باتوجه به گسترش چینه‌شناسی شناخته ‌شده میوسپورهای klukisporites variegatus, k. scaberis, concavissimisporites verrucosus, c. pricei, osmundacidites senectus and striatella spp. سن ژوراسیک میانی برای این رسوبات تعیین شد. یک پالینوزون تجمعی برپایه میوسپورها klukisporites variegatus-araucariacites australis-cerebropollenites macroverrucosus assemblage zone شناسایی شد. با مطالعه داینوسیست‌های شاخص، پالینوزون‌های cribroperidinium crispum total range biozone (باژوسین پسین)، dichadogonyaulax sellwoodii interval biozone (باتونین-کالووین پیشین)، ctenidodinum continuum interval biozone (کالووین پیشین– میانی) و subzone a (باتونین پیشین– میانی) شناسایی شدند. همچنین داینوفلاژله‌های شاخصی مانند cribroperidinium crispum, meiourogonyaulax valensii, carpatodinium predae, ctenidodinium combazii و compositosphaeridium polonicum نیز شناسایی شدند که در مجموع داینوسیست‌ها و میوسپورهای فوق سن ژوراسیک میانی (باژوسین پسین – کالووین میانی) را برای سازند دلیچای تایید می‌نمایند. گیاهان والد میوسپورهای موجود در رسوبات مورد مطالعه، به ترتیب فراوانی، به سرخس‌ها (69%)، مخروطیان (15%) و پتریدواسپرموفیت‌ها (7%)، سیکادوفیتا (5%)، لیکوفیتا (2%) و ژینکوفیت‌ها و بریوفیتا (1%) تعلق دارند. با توجه به فراوانی نسبی و تنوع میوسپورهای مربوط به سرخس‌ها (69% با 19 جنس)، می‌توان نتیجه گرفت که سرخس‌ها در ترکیب پوشش گیاهی اطراف محیط رسوبی نهشته‌های مورد مطالعه، فراوان‌تر از بقیه گیاهان بودند که حکایت از غلبه آب و هوای گرم تا نیمه‌گرم با رطوبت بالا در زمان تشکیل نهشته‌های مورد مطالعه می‌نماید. مطالعه اقلیم دیرینه با استفاده از مدل اکوگروه‌های اسپورومورفی نشان از نسبت بالای اسپورومورف‌های warmer/cooler و نسبت پایین اسپورومورف‌های drier/wetter دارد که تاییدی دیگر بر آب و هوا یادشده است. حضور داینوفلاژله‌های شاخص آب‌های گرم تا معتدل مانند gonyaulacysta centriconnata, g. jurassica, nannoceratopsis pellucida, tubotuberella apatela, ctenidodinium continuum, pareodinia halosa, p. ceratophora و موقعیت جغرافیایی ایران در نقشه‌های پالئوژئوگرافی در ژوراسیک میانی، نیز نشان‌دهنده چیرگی این نوع آب و هوا است.

palynostratigraphy and palaeoecology of the dalichai formation at the yonjehzar stratigraphic section, northeastern tehran, central alborz

reasonably diverse and very well-preserved palynomorphs including miospores, dinoflagellate cysts, foraminiferal test linings, acritarchs (sensu lato) and fungal spores occur in the dalichai formation, yonjehzar, northeastern tehran, central alborz. the assemblages embrace 40 species of spores (assigned to 29 genera), 18 species of pollen (distributed among 10 genera) and 54 species of dinoflagellates (assigned to 28 genera). according to the presence of such miospores species with known worldwide stratigraphic distribution as klukisporites variegatus, k. scaberis, concavissimisporites verrucosus, c. pricei, osmundacidites senectus and striatella spp. the host strata are conceivably dated as middle jurassic. based on the stratigraphic distribution of miospores, klukisporites variegatus-araucariacites australis-cerebropollenites macroverrucosus assemblage zone is recognized. presence of some index dinoflagellate species led to identification of four biozones in the dalichai formation. these include in ascending order, cribroperidinium crispum total range biozone (late bajocian), dichadogonyaulax sellwoodii interval biozone (bathonian - early callovian), ctenididinium continuum interval biozone (early - middle callovian) and subzone a (early - middle bathonian). co-ccurrence of dinoflagellate cysts with known vertical ranges, viz., cribroperidinium crispum, meiourogonyaulax valensii, carpatodinium predae, ctenidodinium combazii and compositosphaeridium polonicum suggests a middle jurassic age (late bajocian to middle callovian) for the host strata corroborates the available miospores-based biostratigraphy. the miospores are attributed to the pterophyta (69%), coniferophyta (15%), pteridospermophyta (7%), cycadophyta (5%), lycophyta (2%), ginkgophyta and bryophytes (1%). considering the relative abundance of fern spores (69%) and their morphological diversity (19 genera), it can be concluded that fern and fern-allies dominated the coastal vegetation around the sedimentary environments of the studied strata and that they flourished under a warm climate with notable humidity. the study of paleoclimate using the sporomorph ecogroups model shows a high ratio of warmer/cooler sporomorphs and a low ratio of drier/wetter sporomorphs, which is another confirmation of this type of climate. presece of such warm water dinoflagellate cysts as gonyaulacysta centriconnata, g. jurassica, nannoceratopsis pellucida, tubotuberella apatela, ctenidodinium continuum, pareodinia halosa, p. ceratophora, paleogeographic reconstruction and geographical location of iran in the middle jurassic supports the generalization proposed.