سنگ‌شناسی، ژئوشیمی و ماهیت شیمیایی سنگ‌های میزبان کانسارهای منگنز گفت و محمدآباد، در توالی آتشفشانی- رسوبی کرتاسه پسین جنوب باختر سبزوار

کانسارهای منگنز گفت و محمدآباد در ناحیه جنوب باختر سبزوار و در توالی آتشفشانی- رسوبی کرتاسه پسین تشکیل شده‌اند. این توالی در داخل یک ساختار چین‌خورده به طول 100 کیلومتر با روند شمال‌خاور- جنوب‌باختر قرار گرفته است که کانسار منگنز گفت در یال جنوبی تاقدیس شمالی و در توالی سنگی واحد اول از ستون چینه‌شناسی ناحیه‌ای جنوب‌باختر سبزوار و کانسار منگنز محمدآباد در یال جنوبی تاقدیس جنوبی در توالی سنگی واحد چهار از ستون چینه‌شناسی ناحیه‌ای تشکیل شده‌اند. سنگ میزبان کانسارهای گفت و محمدآباد به ترتیب توف قرمز و توف‌آهکی می‌باشند. محیط زمین‌ساختی کانسارهای منگنز ناحیه جنوب‌باختر سبزوار با توجه به بررسی‌های ژئوشیمیایی صورت گرفته، یک محیط کششی است که مرتبط با زمین‌ساخت زون سبزوار تشکیل شده است. سنگ‌های منطقه دارای طیف ترکیبی گسترده‌ای از بازالت، ریولیت، داسیت، الیوین بازالت، آندزیت ‌بازالت و تراکی‌آندزیت می‌باشد که همراه با رسوبات آذرآواری و واحدهای رسوبی کرتاسه پسین تشکیل شده‌اند. سنگ‌های داسیتی ستبر‌ترین واحد سنگی فلسیک شناخته شده در منطقه هستند. مقادیر اکسیدهای اصلی، الگوی عناصر نادر خاکی و تغییرات عناصر کمیاب در نمودارهای عنکبوتی نشانگر ماهیت بایمودال (bimodal) و تولئیتی سنگ‌های آتشفشانی منطقه است که با داشتن طیف ترکیبی از بازالت تا ریولیت در محیط کششی نهشته شده‌اند.

petrology, geochemistry and chemical nature of the goft and mohammadabad manganese ore host rocks, in the late cretaceous volcanic-sedimentary sequence southwest of sabzevar

the goft and mohammadabad manganese deposits are located in the southwestern part of sabzevar, whitin the late cretaceous volcano-sedimentary sequences. this sequence is located inside a 100 km long folded structure with northeast-southwest trend. mohammadabad manganese deposit located in the southeastern edge of the southern anticline in the unit 4 of regional stratigraphic column and goft manganese deposit is occurred in the southeastern edge of the northern anticline in the first unit of the regional stratigraphic column. the host rocks of goft and mohammadabad deposits include red tuff and marly tuff and limy tuff, respectively. according to geochemical studies, tectonic environment of manganese deposits in the southwest of sabzevar is a rifting environment that has been formed in the sabzevar back-arc basin. the rocks of the region have a wide range of basalt, rhyolite, dacite, olivine-basalt, andesite-basalt and trachy-andesite, which formed aligned with pyroclastic sediment and late cretaceous sedimentary units. dacite rocks are the thickest felsic rock unit in the area. the values of major oxides, the pattern of rare earth elements (ree), and the changes in trace elements in spider diagrams indicate the bimodal and tholeiitic nature of the volcanic rocks of the region, which are deposited in extension environment with a mixed range from basalt to rhyolite.