بررسی رژیم تنش لرزه‌زمین‌ساختی دشت گرگان، با استفاده از وارون‌سازی سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌ها

در این پژوهش برای درک وضعیت زمین‌ساختی کنونی دشت گرگان در خاور حوضه کاسپین جنوبی، تنش زمین‌ساختی این منطقه و مجاور آن با استفاده از وارون‌سازی داده‌های سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌ها برآورد شد. برای این منظور، افزون بر تحلیل سازوکارهای کانونی حل شده توسط منابع مختلف، برای تعدادی از زمین‌لرزه‌های دارای اطلاعات مناسب و کافی، سازوکار کانونی تعیین شد. نتایج حاکی از حضور سازوکارهای کانونی متنوع شامل رانده، عادی و راستالغز و به تبع آن، جهت‌یافتگی‌های متنوع محورهای جنبش‌شناختی فشارشی و کششی است که می‌تواند نشان از پیچیده بودن منطقه باشد. با تحلیل وارون‌سازی زمین‌لرزه‌های بزرگ‌تر و مساوی 4 در دشت گرگان، محدوده رخنمون یافته کپه‌داغ در خاور دشت و کل منطقه خاور کاسپین جنوبی یک رژیم فشاری با روند nnw-sse به‌دست آمد. اما با تحلیل همه زمین‌لرزه‌های دشت گرگان با بزرگای کمتر از 4 به همراه زمین‌لرزه‌های بزرگ‌تر از آن، یک رژیم راستالغز به‌دست آمد که در آن روند محور جنبش‌شناختی ne-sw ،p و محور nw-se ،t محاسبه شد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد یک رژیم محلی راستالغز افزون بر رژیم ناحیه‌ای فشاری در منطقه وجود دارد.

investigating the stress regime in the gorgan-plain, using inversion of earthquake focal mechanism solutions

in this research, to understand the present-day tectonic situation of gorgan-plain in the east of the south caspian basin, the tectonic stress regime of this area and its adjacent areas was estimated using the inversion of the data of the earthquake focal mechanisms. for this aim, in addition to analyzing focal mechanisms solved by different sources, the focal mechanisms were solved for several earthquakes with appropriate and sufficient information. the results indicate the presence of various mechanisms, including thrust, normal, and strike-slip, and as a result, various orientations of kinematic p and t axes, which can indicate the complexity of the region. by analyzing the earthquakes with a minimum magnitude of 4 in the gorgan-plain, the kopeh-dagh in the east of the plain, and the entire eastern region of the south caspian, a compression regime with a nnw-sse trend was obtained. however, by analyzing all of the earthquakes (smaller and larger earthquakes) in the gorgan-plain, a strike-slip regime was obtained, in which the trend of the p and t axes were calculated ne-sw and nw-se, respectively. the results indicate a local strike-slip regime in addition to the regional compressional regime in the region.