تعیین کانی‌های رسی سازند مخزنی آسماری در میدان نفتی مارون

وجود کانی‌های رسی از هر نوع با هر میزان و الگوی توزیعی در چاه‌های هیدروکربنی، سبب ایجاد مشکلات عدیده‌ای در ارزیابی کیفی سازندها می‌شوند و بررسی این دسته از کانی‌ها اهمیت بالایی در صنایع بالادستی دارد. در این پژوهش با تلفیق نتایج مطالعات آزمایشگاهی 15 نمونه مغزه سازند آسماری از یک چاه تولیدی واقع در میدان نفتی مارون واقع در جنوب باختر ایران به شناسایی کانی‌های رسی و الگوی توزیع پرداخته شده است. نتایج آنالیزهای پراش پرتوایکس و مطالعات میکروسکوپی نمونه‌ها نشان داد فازهای تشکیل‌دهنده اصلی شامل کوارتز (%72.2-%14.7)، کانی‌های کربناته (%65.4-%3)، کانی‌های فرعی شامل پلاژیوکلاز (%6.7- %0) و کانی‌های رسی (%44.5-%3.3) هستند. در برخی از نمونه‌ها کانی‌های سولفیدی و آهن‌دار (%2-%0) نیز شناسایی شد. با بررسی نتایج حاصل از میکروسکوپ الکترونی مشخص شد که کائولینیت در محدوده طولی 6.5-0.7 میکرومتر، ایلیت از 0.4 تا 3.6 میکرومتر و در مواردی به صورت توفالی شکل با محدوده طولی 7.9 میکرومتر دیده شد که با سه الگوی پراکنده، پرکننده و پل‌زننده در طول سازند مخزنی حضور دارند که میزان کانی‌های یادشده از کمترین مقدار %3.3 تا بیشترین مقدار %44.5 متغیر است.

the clay minerals identification of asmari reservoir formation in maroun oilfield

the presence of clay minerals of any type, amount or distribution pattern in hydrocarbon wells causes numerous problems in the formation evaluation. in this research, 15 core samples from asmari formation in the maroun oilfield were selected in order to study the type and distribution pattern of clay minerals by laboratory investigations. the xrd and microscopic results showed the studied samples consisted mainly of quartz (14.7-72.2%) and carbonate minerals (3.0-65.4%) as main constituent phases; while the plagioclase (0.0-6.7%) and clay minerals (3.3–44.5%) were identified as the main accessory minerals. in some samples, sulfide and ferrous minerals (0.0-2%) were also identified. the calculated percentage of illite in mixed-layer smectite/illite showed the diagenesis has occurred at different depths of reservoir. the sem/edx analysis performed on various types of clay minerals showed that kaolinite size varied from 0.7 to 6.5 μm in studied samples. in addition, illite size ranged in our studied samples from 0.4 to 3.6 μm. our results indicate that the clays in the asmari formation occur in three main patterns as dispersed, pore-bridging and pore-filling with the variation of the total amount of clay minerals, min 3.3% and max 44.5% across the length of asmari formation.