بررسی منشا منیزیت افضل آباد ،چاه خو و ترشک محمدی (خاور بیرجند) با استفاده از اطلاعات زمین شیمی عنصری و ایزوتوپ های اکسیژن و کربن

بیشتر معادن منیزیت ایران در جنوب خاور شهرستان بیرجند واقع شده اند. معادن ترشک محمدی چاه خو و افضل آباد که معرف معادن منیزیت منطقه هستند از نظر زمین شناسی زمین شیمی( عناصر اصلی، عناصر جزئی و ایزوتوپ های کربن و اکسیژن) مورد مطالعه قرار گرفتند. کانی سازی منیزیت در خاور ایران در زونهای گسلی واقع در مجموعه افیولیت کرتاسه و فلیش های کرتاسه - ائوسن تشکیل شده است . کانی سازی منیزیت به حالت رگه ای عدسی و جریانی با حالت لایه ای یافت می شود . بافت از نوع نهان بلورین با شکست صدفی است . گسل های مهم که در آنها منیزیت تشکیل شده است عبارتند از گسل نهبندان و گسل باختر وخاور نه . گسل نهبندان با شیب نزدیک به قائم و عمق زیاد و با سازوکار چیره امتداد لغز راست گرد دارای روند کلی شمالی - جنوبی و شاخه های فرعی زیاد بویژه در بخشهای شمال باختر جنوب خاور خاور شمال خاور است. مقدار na منیزیت با نوع سنگ کمر پایین گسلی رابطه مستقیم دارد. در افضل اباد شمالی به دلیل حضور فلیش میزان na از دیگر مناطق بیشتر و از 252 تا ppm 1679 متغیر است . میزان na منیزیت افضل آباد جنوبی نسبتا کمتر از دیگر معادن و بین 21 تا ppm 257 است .کانی هونتیت دارای بیشترین میزان na بین 3046 تا ppm 3486 است . کمترین میزان sr در منیزیت های معادن چاه خو (sr=0-52ppm) افضل آباد جنوبی (sr=2-8ppm) و بیشترین مقدار sr در منیزیت های ترشک محمدی و افضل آباد شمالی (sr=35-211ppm) است. کمترین میزانfe , mn در منیزیت های ترشک محمدی و افضل آباد شمالی و بیشترین مقدار آن در معادن افضل اباد جنوبی اندازه گیری شده است . میزان mn هونتیت از منیزیت بیشتر است . (mn=52-58 ppm)ایزوتوپ های کربن و اکسیژن منیزیت معادن افضل آباد چاه خو و ترشک با منیزیت های تشکیل شده در کمربند افیولیتی آلپ در معادن ترکیه یونان یوگسلاوی اتریش و کالیفرنیا مقایسه شده اند. ایزوتوپ های کربن منیزیت های معادن ترکیه یونان یوگسلاوی اتریش و کالیفرنیا معادل و در یک محدوده یکسان رسم شده اند در صورتی که معادن مطالعه شده در محدوده ای کاملا متفاوت قرار گرفته اند. با توجه به اینکه ایزوتوپ های کربن منیزیت های مورد مطالعه از 8/1 تا %8 و ایزوتو پ های اکسیژن از 7/29 تا 36 متغیر است منشا آب از نوع آب های جوی و co2 بیشتر منشا اتمسفری داشته است.