تیپ و نحوه تشکیل رخداد معدنی سرب و روی با سنگ میزبان رسوبی تریان، شمال‌باختر زنجان

رخداد معدنی تریان در پهنه ایران مرکزی و در فاصله 120 کیلومتری شمال‌باختر زنجان قرار دارد. کانه‎زایی سرب و روی در این رخداد معدنی به‌صورت لامینه‌ای و عدسی‌شکل هم‌روند با لایه‌بندی واحدهای ماسه‎سنگی خاکستری رنگ سازند قرمز بالایی رخ داده است. کانه‌زایی اغلب در اطراف و درون قطعات فسیل‌های گیاهی رخ داده و دارای بافت‌های دانه‌پراکنده، جانشینی، شبه‌لامینه‌ای، سیمان بین دانه‌ای، فرامبوئیدال و رگه رگچه‌ای می‌باشد. افق ماسه‌سنگی کانه‌دار در تریان حدود 350 متر درازا و 1 متر پهنا داشته و دارای سه پهنه‎ قرمز اکسیدان، پهنه شسته‌شده و پهنه احیایی کانه‌دار است. گالن، اسفالریت، پیریت و آرسنوپیریت کانی‎شناسی اصلی ماده معدنی را در رخداد معدنی تریان‎ تشکیل می‏دهند. سروزیت و گوتیت در اثر فرایندهای برون‌زاد و هوازدگی تشکیل شده‌اند. مقایسه الگوی عناصر کمیاب و کمیاب خاکی در نمونه‌های کانه‌دار و ماسه‌سنگ‌های بدون کانه‌زایی بیانگر تهی‌شدگی در میزان این عناصر در نمونه‌های کانه‌دار است. با توجه به ویژگی‌هایی مانند محیط تکتونیکی، محیط تشکیل، سنگ میزبان، وجود بقایای فسیل‌های گیاهی، ژئومتری، بافت و کانی‌شناسی ماده معدنی و دگرسانی، رخداد معدنی تریان در دسته کانسارهای مس با میزبان رسوبی تیپ redbed قرار گرفته و قابل مقایسه با دیگر کانسارهای مس و سرب روی تیپ redbed در محور آوج زنجان تبریز خوی است.

Type and genetic model of the Toryan sedimenthosted Pb–Zn occurrence, NW Zanjan

The Toryan occurrence is located in the Central Iran zone, 120 km northwest of Zanjan. Pb–Zn mineralization at Toryan occurred as laminated and lensshaped parallel to lamination of grey sandstone units of the Upper Red Formation. Mineralization often formed around and within the fragments of the plant fossils, and shows disseminated, replacement, solution seems, intergranoular cement, framboidal, and veinveinlet textures. At Toryan, ore horizon has 1 m thickness and approximately 350 m length and contains three zones include the red oxidized zone, the bleached zone and the mineralized reduced zone. Galena, sphalerite, pyrite and arsenopyrite are the main ore minerals at Toryan occurrence. Cerussite and goethite are formed during supergene and wethering processes. Comparison of trace elements and REE patterns of barren red and grey host sandstones and mineralized samples indicate that mineralized samples show lower concentrations of trace elements and REE. Based on tectonic setting, sedimentary environment, host rock, presence of plant fossils, geometry, ore texture and mineralogy and alteration, Toryan occurrence can be classified as sedimenthosted Cu deposits of Redbed type, and is comparable with another Redbed type of Cu and Pb–Zn deposits in the AvajZanjanTabrizKhoy belt.