توسعه سیستم رسوبی دلتایی (میوسن) در حوضه خزر جنوبی

رسوبات آواری میوسن با ضخامت 338 متر در جنوب نکا در یال شمالی البرز مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات دقیق رسوب شناسی منجر به شناسایی چهار مجموعه رخساره ای دشت دلتایی، کانال های شاخه ای، پیشانی و انتهای دلتا گردید. مجموعه دشت دلتایی و پهنه جزر و مدی از رسوبات ناجور سنگی شیلسیلتماسه و سنگ آهک های با فابریک فنسترال تشکیل شده اند. مجموعه کانال های شاخه ای و پیشانی دلتا از ماسه سنگ های نازک تا ضخیم لایه کانالی شکل تشکیل شده که به همراه مجموعه بخش انتهایی دلتا سیکل های ضخیم شونده رو‌به ‌بالا را تشکیل می‌دهند. اثر‌فسیل‌های پراکنده ophiomorpha nodosa و thalassinoides در این ماسه سنگ ها بیانگر شرایط پر‌استرس مانند بستر متحرک، آشفتگی و تغییرات مکرر درجه شوری در محیط رسوبی است. رسوبات شیلی انتهای دلتا/ دور از ساحل دارای مقادیر قابل توجه پیریت های خوشه ای و پرکننده حجرات و مواد آلی بوده که بیانگر شرایط احیایی در بستر رسوبی بوده است. با توجه به معرفی رسوبات میوسن منشا هیدروکربن در نواحی همجوار ایران از جمله ترکمنستان و روسیه و خصوصیات رسوب شناسی شیل های بخش انتهایی دلتا/ دور از ساحل در توالی مورد مطالعه، این رسوبات به عنوان کاندیدای منشا هیدروکربن معرفی میگردد.

Development of the Deltaic depositional system (Miocene) in the South Caspian Basin

Miocene siliciclastic sediments with 338m thick are studied in the southern Neka of Northern Alborz flank. Detailed sedimentology study allows recognition four facies associations consist of delta plain, distributary channel, delta front and prodelta. Delta plain and tidal flat include heterolithic shalesiltsand and limestone with fenestral fabric. Distributary channel and delta front associations consist of thin to thick channel shape sandstone, which display coarseningthickening upward cycles with prodelta/offshore association. Scares Ophiomorpha nodosa and Thalassinoides in these sandstones indicate a stressful condition such as sandy mobile substrate, turbidity and highly salinity fluctuation in the sedimentary environment. Shalesilty sediments of the prodelta association with abundant framboidal and chamber filling pyrite and organic material display anoxic condition of the sedimentary substrate. Introducing Miocene hydrocarbon sediments in the neighboring region like Turkmenistan and Russia and sedimentary characteristics of the prodelta/offshore shale of the studied succession allow us to introduce those as high potential candidate for hydrocarbon source.