|
|
ژئوشیمی و پتروژنز سنگهای آتشفشانی مافیک منطقه کهک (قوس ماگمایی ارومیه-دختر)
|
|
|
|
|
نویسنده
|
مرادی سکینه ,قربانی محمدرضا ,جیانگ شائو یانگ
|
منبع
|
علوم زمين - 1400 - دوره : 31 - شماره : 1 - صفحه:97 -110
|
چکیده
|
سنگهای آتشفشانی مافیک کهک در قسمت مرکزی قوس ماگمایی ارومیه-دختر شامل بازالت و آندزیت بازالت هستند و ویژگی ماگماهای ساب آلکالن تا تحولی نشان میدهند. این سنگها براساس ایندکس تولئیتی (thl) به سری کالک آلکالن تعلق دارند. سن سنجی upb زیرکن، برای سنگهای آندزیتبازالتی و بازالتی منطقه به ترتیب سنهای تقریبی60 (پالئوسن میانی) و 24 تا 19 میلیون سال (الیگوسن پسینمیوسن آغازی) را تعیین میکند. این سنگها در نمودارهای عنکیوتی با غنیشدگی lree وlile و تهیشدگی hfse با آنومالی نسبتا منفی یا نبود آنومالی eu و الگویی شبیه emorb مشخص میشوند که بیانگر ماگماتیسم مرتبط با فرورانش صفحه اقیانوسی نئوتتیس به زیر ایران مرکزی می باشد. بر اساس ویژگیهای پتروگرافی، ژئوشیمیایی و ایزوتوپی ، تبلور تفریقی نقش قابل توجهی در تحول ماگمای تشکیل دهنده این سنگها ایفا کرده است. مدلسازی عناصر کمیاب نشان میدهد که این سنگها از ذوب بخشی یک گوشتهای اسپینل لرزولیتی حاصل شدهاند. نسبتهای ایزوتوپی نیز نشان میدهند که ماگمای تشکیل دهنده سنگهای مورد مطالعه از ذوب بخشی گوشته لیتوسفری حاصل شدهاند که توسط سیالات مشتق شده از اسلب فرورونده متاسوماتیزم شدهاند. این سنگها در محیطی کششی و تحت شرایط انتقال از قوس به حوضه پشت قوس طی پالئوسن به میوسن تشکیل شدهاند.
|
کلیدواژه
|
سنگهای آتشفشانی مافیک، عقبگرد صفحه اقیانوسی، رژیم کششی، حوضه پشت قوسی، گوشته لیتوسفری
|
آدرس
|
دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده علوم پایه, بخش زمینشناسی, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده علوم پایه, بخش زمینشناسی, ایران, دانشگاه زمین شناسی چین, دانشکده تحقیقات علوم زمین, چین
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Geochemistry and petrogenesis of mafic volcanic rocks from Kahak area (UrumiehDokhtar magmatic arc)
|
|
|
Authors
|
Moradi Sakine ,Ghorbani Muhammad Reza ,Jing Shao- Yang
|
Abstract
|
The Kahak mafic volcanic rocks in the central part of the UrumiehDokhtar Magmatic Arc are composed of basalts and basaltic andesite and show sub alkaline to transitional affinity. They are calcalkaline based on the tholeiitic index (THL). UPb zircon dating yields almost 60 (Middle Paleocene) and 24 to 19 Ma (Late Oligocene–Early Miocene) for andesitic basalt and basaltic rocks respectively. These rocks are identified by LREE and LILE enrichment and HFSE depletion with relatively negative or without Eu anomalies and EMORB like pattern in multiple spider diagrams that.attributed to the subduction of the Neotethyan oceanic slab beneath the central Iranian microcontinent. Based on petrography, trace and rare earth elements, and isotopic features, fractional crystallization played a significant role during magma evolution in these rocks. Trace element modeling suggests that the studied mafic rocks were derived by partial melting within the spinel lherzolite mantle. Isotopic ratios also show that they resulted from lithospheric mantle metasomatized by released fluids from subducted slab sediments. The studied samples might have formed in the extensional regime followed by slab rollback and undergone a continental arc to backarc basin transition during the Paleocene to Miocene. This basin might have been closed in the middle Miocene.
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|