ژئوشیمی و خاستگاه کانی سازی منیتیت در روستای یاپل، شمال باختر دیواندره، استان کردستان

کانسار آهن یاپل در شمال‌غربی زون ساختاری سنندجسیرجان واقع شده است. مجموعه‌ای از سنگ‌های دگرگونی پالئوزوئیک شامل شیست سبز، میکاشیست، کلریت شیست با درجه دگرگونی رخساره شیست سبز همراه با اسکارن و مرمر در این محدوده رخنمون دارند. توده نفوذی لوکوگرانیتی با سن ژوراسیک در شمال‌غرب کانی‌سازی یاپل با روند شمال‌شرقجنوبغرب رخنمون دارد که مجموعه سنگ‌های پالئوزوئیک را قطع کرده است. کانی سازی آهن در این محدوده، غالبا بصورت منیتیت است که به شکل‌های عدسی‌، رگه‌ای، رگچه‌ای و دانه‌ پراکنده است که در گارنت شیست‌ها و شیست‌های سبز و حد فاصل مرمرها تشکیل شده است. کانسار دارای بافت‌های پراکنده، توده‌ای، جانشینی و شبکه‌ای است. هاله‌های دگرسانی شامل اپیدوتی، کلریتی، هماتیتی، آرژیلی و سیلیسی است. کانیهای باطله بیشتر گارنت، کلریت، اکتینولیت، اپیدوت و کوارتز هستندکه گاهی با کانی‌های رسی و کلسیت همراهی می‌شوند. حضور اپیدوت، و آکتینولیت و ترمولیت که گاهی با گارنت نیز همراه است، نشانۀ یک فاز پیرو متاسوماتیسم تاخیری است که با کانی سازی منیتیت همراه است. است می باشد. بر پایه شیمی کانی منیتیت، تغییرات عناصر کبالت، نیکل، سیلیسیوم، وانادیم و آلومینیوم و الگوی پراکندگی عناصر کمیاب کانه‌زایی آهن یاپل شباهت زیادی با کانسارهای نوع اسکارنی دارد.

Mineralogy,,Geochemistry and mineralization origin of magnetite in Yapal, northwest of Divandareh, Kurdistan

Yapal iron ore body is located in northwest of SanandajSirjan zone. A complex of Paleozoic metamorphed rocks including green schist, mica schist, chlorite schist with green schist facies degree, plus skarn and marble outcrop in this area.. Iron mineralization generally occurs as magnetite with the shapes of lentoid, veins, veinlets and dots in garnet schist and greenschist and near marble outcrop in area. Ore textures are observed as dispersed, stock, replacement and network like. The iron oxide grade varies between 30 to 60 percent. Iron element negatively correlates with sulfur and positively correlates with titanium, magnesium, manganese and the other main oxides. Based on the relation between cobalt and nickel, this ore body is located within hydrothermaloriginated category. Some samples are located in the hydrothermalvolcanogenic boundary. Based on distribution patterns of rare earth elements, Yapal iron ore has more similarities with skarn type mineralizations. Geochemical evidences of magnetite and the variations of cobalt, nickel, silica and aluminum suggest the skarn origin for Yapal iron ore. That means the iron has been mobilized by the hot fluids originated by intrusive stocks and precipitated in contact of metamorphic and marble units.