مقایسه مدل‌های دولومیتی شدن کربنات‌های تریاس-نئوکومین در خاور زاگرس بلند

سنگ‌های کربناته به‌خصوص دولومیت‌ها از رخساره‌های چیره توالی رسوبی مزوزوئیک زاگرس هستند و در بسیاری از میدان‌های نفت و گاز منطقه نقش مخزن را ایفا می‌کنند. به‌منظور آگاهی از نحوه عملکرد فرایندهای رسوبی و دیاژنتیکی در تشکیل دولومیت‌های تریاس تا ‌نئوکومین بخش خاوری زاگرس بلند، در این تحقیق رخنمون‌های کربناته کوه خانه‌کت بررسی شده‌اند. داده‌های زمین‌شناسی، پتروگرافی و زمین‌شیمی به‌شناخت چهار مدل دولومیتی‌شدن در این کربنات‌ها منجر شد. دولومیت‌های تریاس زیرین‌‌میانی و ژوراسیک بالایی از لایه‌های ضخیم تا متوسط و بلورهای متوسط تا ریز نسبتاً منظم تشکیل شده‌اند. ترکیب ایده‌آل و نسبت ایزوتوپی اکسیژن سنگین (1.25 تا pdb ‰3.20+) در کنار حضور چشمگیر تبخیری‌ها نشانه ارتباط این دولومیت‌ها با تغلیظ و فرونشست شورابه‌های تبخیری (مدل برگشتی) است. بخش دولومیتی تریاس بالایی زاگرس، شامل دولومیت‌های توده‌ای با بلورهای درشت و متوسط دارای ترکیب ایزوتوپی اکسیژن سبک (2.35 تا pdb ‰8.10) است. کانی‌شناسی و زمین‌شیمی این دولومیت‌ها حاکی از دمای نسبتاً زیاد محیط تشکیل و دخالت عوامل دیاژنتیک زیرسطحی از جمله تجدید تبلور در اعماق زمین (مدل دفنی) است. دولومیت‌های ژوراسیک زیرین غالباً ریزبلور هستند و نسبت ایزوتوپی اکسیژن سنگین (2.20 تا pdb ‰2.61) دارند.

Comparison of dolomitization models of TriassicNeocomian carbonates in the easthern High Zagros

The Mesozoic sequence in the Zagros Region (SW Iran) consists dominantly of carbonates especially dolomite that play the role of reservoir in many oil and gas fields of the region. To investigate the function of sedimentary and diagenetic processes in the formation of TriassicNeocomian dolomites of the easthern High Zagros, this study focuses on petrography and geochemistry of the carbonates crop out in the Khaneh Kat anticline. Field and laboratory data led to the recognition of four different dolomitization models within the studied carbonates. The LowerMiddle Triassic and Upper Jurassic dolomites are medium to thickbedded and composed of fine to mediumgrained relatively ordered dolomite. The stoichiometric chemistries and heavier oxygen isotope ratios of these dolomites as well as the considerable presence of evaporites indicate the favorable conditions for the formation of early dolomite due to downwardpercolating of concentrated evaporate brines (reflux model). The Upper Triassic dolomitic portion of the Zagros consists of medium to coarsecrystalline, massivebedded dolomites with relatively light isotopic composition. Mineralogy and geochemistry of these dolomites indicate a high temperature origin as well as their relationship to diagenetic processes, including recrystallization in a deepsubsurface environment (burial model). In the Upper Jurassic portion of the succession, dolomites are ...