برآورد پتانسیل تغذیه آب زیرزمینی در مناطق کارستی نواحی خشک، مطالعه موردی رشته کوه شتری، ایران مرکزی

برآورد مقدار تغذیه یکی از مهمترین پارامترهای مطالعات هیدروژئولوژیکی برای محاسبه بیلان می‌باشد. نقشه پهنه‌بندی پتانسیل تغذیه با استفاده از هشت لایه‌ اطلاعاتی لیتولوژی، مقدار شیب، جهت شیب، تراکم شبکه آبراهه‌ها، بارش، تراکم شکستگی‌ها، ا‌پی‌کارست و عوارض کارستی، پس از وزن‌دهی به روش کارشناسی و تلفیق در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) تهیه گردید. برای وزن‌دهی عوامل موثر بر تغذیه از نقشه‌های زمین‌شناسی و بازدید‌های صحرایی استفاده گردید. با توجه به نتایج بدست آمده منطقه مورد نظر به 4 بخش با پتانسیل تغذیه 15، 25، 35 و 45 درصد تقسیم گردیدند. مساحت مربوط به هر یک از بخش‌های فوق‌الذکر به ترتیب حدود 251، 879، 943 و 200 کیلومتر مربع می‌باشند. متوسط تغذیه در کل محدوده 30 % برآورد گردید. بر اساس مقدار تغذیه و متوسط بارش سالیانه (164‌میلی‌متر) مقدار کل تغذیه در رشته کوه شتری حدود 112 میلیون متر مکعب برآورد می‌گردد، که از این مقدار 25 میلیون مترمکعب توسط چشمه‌ها و چاه‌های موجود در رشته کوه تخلیه و حدود 87 میلیون متر مکعب، سبب تغذیه آبخوان‌های مجاور می‌شوند. چشمه‌های بزرگ رشته‌کوه شتری ازمیغان، قنبر و کریت می‌باشند که متوسط دبی آنها 63، 60 و 24 لیتر بر ثانیه و متوسط هدایت الکتریکی آنها 1640، 601 و 825 میکروموس بر سانتیمتر می‌باشد. تعیین مساحت حوضه‌ آبگیر این چشمه‌ها بر مبنای مقدار تغذیه به روش معادله بیلان آب و روش توالی چینه‌شناسی، وضعیت زمین‌شناسی و مورفولوژیکی، نشان‌دهنده اختلاف کمتر از 15% می‌باشد که مقدار درصد تغذیه بدست آمده را تائید می‌کند.

Assessment of groundwater potential recharge in karstic terrains in arid regions: The case study Shotori mountains, central Iran

Estimation recharge is an important parameter in the hydrogeological study that used for water budget. Recharge potential map prepared based on spatial maps of eight major influencing factors on groundwater recharge rates (lithology, slope value, aspect, drainage density, precipitation, fracture density, karstification and epikarst) were integrated using GIS after expertise judgment. The study area has been classified into four zones with potential recharge of 15, 25, 35 and 45 percent. The extent of each zone was determined 251, 879, 943 and 200 km2, respectively. The average potential recharge was 30% in the study area. According to potential recharge and average of annual precipitation (164 mm), the total recharge in the Shotori mountains was estimated to be 122 million cubic meters (MCM) and about 25 MCM from that volume were discharged from springs and abstraction wells and remaining volume (87 MCM) is recharging to adjacent aquifers. Ezmigan, Ganbar, and Korit are the major karstic springs that drain the Shotori Mountain with the mean discharge rate of 63, 60 and 24 lit/s and electrical conductivity values of 601, 1640 and 825 µS/cm respectively. The estimated catchment area based on the recharge rate in comparison to the evaluated catchments by geological, stratigraphical methods showed that the difference is less than 15%, which confirms the estimated amount of recharge.