پتروژنز، ژئوشیمی و کانه‌زایی مس محدوده ساغری، جنوب شاهرود

کانسار مس ساغری در 120 کیلومتری جنوب غرب شاهرود، در بخش شرقی نوار آتشفشانی_نفوذی ترود_چاه‌شیرین قرار دارد. کانی‌سازی در منطقه ساغری درون واحدهای آتشفشانی و آذرآواری به سن ائوسن رخ داده است. سنگ‌های آتشفشانی یاد شده بر پایه مطالعات صحرایی، آزمایشگاهی و آنالیزهای ژئوشیمیایی قابل تفکیک به آندزیت، آندزیت بازالتی، بازالت، داسیت و رخنمون‌هایی از آذرآواری‌ها به صورت توف و آگلومرا هستند. ماهیت این سنگ‌ها کالک‌آلکالن پتاسیم بالا و به مقدار جزئی شوشونیتی است که از دیدگاه زمین‌ساختی، در موقعیت مرتبط با کمان ماگمایی و پهنه فرورانش قرار می‌گیرند. دایک‌های با ترکیب حد واسط تا بازیک توالی‌های آتشفشانی_آذرآواری را قطع کرده‌اند. دگرسانی آرژیلیتی، سریسیتی، کلریتی، کربناتی و اکسید آهن (لیمونیت، هماتیت و گوتیت) در سنگ‌های میزبان قابل تشخیص است. ساخت و بافت ماده معدنی به صورت رگه_‌رگچه‌ای، پرکننده فضای خالی، جانشینی و دانه‌پراکنده می‌باشد. برپایه مطالعات کانه‌نگاری کانی‌های اصلی مس شامل مالاکیت، کالکوسیت، کولیت، کالکوپیریت، کریزوکولا و کمتر مس طبیعی است. از میان این کانی‌ها، مالاکیت و کالکوسیت بیشترین فراوانی را دارند. با توجه به مطالعات ژئوشیمیایی عنصر مس بالاترین همبستگی را با عنصر نقره نشان می‌دهد. همچنین مطالعات سیال درگیر، عمق کانه‌زایی را 100 تا 200 متر، دمای تشکیل آن 100 تا 140 درجه سانتی‌گراد و شوری حدود 5 تا 15 درصد وزنی نمک طعام نشان می‌دهد. از دید کانی‌شناسی، سنگ میزبان، ساخت و بافت و ژئومتری، کانسار مس ساغری شباهت‌های فراوانی با کانسارهای مس نوع مانتو و طبقات سرخ آتشفشانی دارد.

Petrogenesis, geochemistry and mineralogical in the Saghari copper deposit, South of shahrood.

The Saghari copper deposit is located 120 Km at Southwest of shahrood, within in the eastern part of ToroudChahshirin magmatic arc. Mineralization in the Saghari area occured within volcanic and pyroclastic units of Eocene. Based on the field, laboratory investigations and geochemical analysis, the outcropped rocks in the Saghari deposit are andesite, andesitebasalt, basalt, dacite and several exposures of pyroclastic rocks such as tuff and agglomerate. The rocks are highk, calcalkaline to a small amount of shoshonitic in nature, and are formed at a magmatic arc setting in a subduction zone. Basic to intermediate dyke bodies intruded Eocene volcanicpyroclastic sequences. The host rocks have been affected by argillitic, sericitization, chloritzation, carbonatization and oxideFe (limonite, hematite and goethite). The textures and structures of mineralization are veinveinlet, replacement, open space filling and disminated. According to the mineralography studies, main minerals of copper are malachite, chalcocite, covellite, chalcopyrite, chrysocolla and rare native copper. Malachite and chalcosite are the most abundant minerals. Geochemical studies indicate that copper has a relative correlation with silver.also based on studies of fluid inclusion, the depth of the ore, formation temperature and salinity are 100200 meter, 100140 °c and 515 WtNaCl%. Copper mineralization in the Saghari deposite has similarities in mineralogy, host rock, texture, structure and geometry with mantotype and volcanic red bed copper deposits.