>
Fa   |   Ar   |   En
   ترکیب اسپینل به عنوان شاخص پتروژنتیکی بخش گوشته‌ای افیولیت فرومد، شمال غرب سبزوار، شمال‌ شرق ایران  
   
نویسنده حیدری محمد ,قربانی قاسم ,شفائی‎مقدم هادی
منبع علوم زمين - 1398 - دوره : 28 - شماره : 112 - صفحه:59 -70
چکیده    منطقۀ فرومد در شمال غرب شهرستان سبزوار و در حاشیۀ شمال شرقی ایران مرکزی و در غربی‌ترین بخش مجموعه افیولیتی سبزوار واقع است. بخش گوشته‌ای افیولیت فرومد عمدتاً شامل هارزبورژیت‌ها، دونیت‌ها، دایک‌های پیروکسنیتی و لنزهای کرومیتیتی هستند که واجد اسپینل‌های قهوه‌ای تا سیاه رنگ می‌باشند. مقدار اکسید‌های cr2o3 و al2o3 موجود در کروم‌اسپینل هارزبورژیت‌ها به ترتیب بین 6/32 تا 1/53 و 6/15 تا 8/34 درصد وزنی و مقدار عدد کروم (cr#) آنها بین 39 تا 69 درصد متغیر است. ارتباط بین عدد کروم (cr#) اسپینل و میزان فورستریت (fo) اولیوین‌های همزیست (درصد فورستریت بین 91 تا 92) و همچنین مقادیر پایین اکسید تیتان (کمتر از 06/0 درصد وزنی) هارزبورژیت‌ها نشان میدهند که هارزبورژیت‌ها از روند آرایه‌ی گوشته اولیوین–اسپینل (osma) تبعیت کرده و در محدودۀ مشترک بین پریدوتیت‌های جلو قوس و آبیسال پلات می‌شوند و حاصل باقیمانده‌های درجات متوسط ذوب بخشی (حدود 15 تا 26 درصد) از یک گوشته نسبتاً تهی‌شده هستند. اما، میزان عدد کروم کروم‌اسپینل‌های موجود در دونیت‌ها، کرومیتیتت‌ها و پیروکسنیت‌ها، بالا و بین 81 تا 85 درصد بوده و وابسته به مذاب‌های بونینیتی می‌باشند و نشاندهنده آن هستند که از درجه ذوب بخشی بالای یک منشا گوشته‌ای تهی شده، تحت شرایط آبدار مشتق شده‌اند. در نتیجه، شیمی کانی‌های کروم‌اسپینل سنگ‌های بخش گوشته‌ای افیولیت فرومد، حاکی از آن است که ژنز این مجموعه سنگی در یک محیط سوپراسابداکشن تکامل یافته و حاصل از فرورانش رو به شمال دریا/اقیانوس سبزوار در پاسخ به همگرایی بین پلیت‌های خرد قاره شرق ایران مرکزی و البرز (توران) گسترش یافته است.
کلیدواژه اسپینل، آبیسال، بونینیت، پریدوتیت، سوپراسابداکشن
آدرس دانشگاه دامغان, دانشکده علوم زمین, ایران, دانشگاه دامغان, دانشکده علوم زمین, ایران, دانشگاه دامغان, دانشکده علوم زمین, ایران
 
   Spinel composition as a petrogenetic indicator of the mantle section in the Forumad ophiolite, NW Sabzevar, NE Iran  
   
Authors Heidari M. ,Ghorbani Ghasem ,Shafaii Moghadam H.
Abstract    Abstract Forumad area is located in NW of Sabzevar, in NE of central Iran structural zone and in western part of Sabzevar ophiolite suite. The mantle section of Forumad ophiolite consists mainly of harzburgites, dunites, pyroxenitic dikes and choromititic lenses that contain brown to black Crspinels. The content of Cr2O3 and Al2O3 of Crspinels in harzburgites are between 32.653.1 and 15.634.8 wt%, respectively, and their Cr# ([100 × Cr/(Cr + Al]) atomic ratio]) is between 39 69%. Relationship between Cr# of Crspinels and Fo of coexisting olivine (Fo=9192%) and low contents of TiO2 (
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved