زمین‌شناسی، دگرسانی، کانه‌زایی و ژئوشیمی کانسار اپی‌ترمال نقره مس نارباغی شمالی، شمال‌خاور ساوه

کانسار نارباغی شمالی در 26 کیلومتری شمال‌خاور ساوه و در بخش میانی کمربند ماگمایی ارومیه دختر واقع شده است. در این محدوده، نفوذ توده نیمه‌ژرف به سن بعد از ائوسن (الیگوسن میوسن) به درون واحدهای آتش‌فشانی رسوبی ائوسن، سبب ایجاد زون‌های دگرسانی وسیع فیلیک، آرژیلیک، پروپیلیتیک، تورمالینی و تشکیل کانه‌زایی نقره مس تیپ اپی‌ترمال شده است. سنگ‌های نفوذی این محدوده دارای طیف ترکیبی دیوریت مونزودیوریت با ماهیت کالک‌آلکالن بوده که در موقعیت زمین‌ساختی مربوط به کمان آتش‌فشانی در ارتباط با حاشیه فرورانش اقیانوس نئوتتیس به زیر خردقاره ایران مرکزی تشکیل شده‌اند. کانه‌زایی نقره مس در کانسار نارباغی شمالی به شکل رگه‌ای و رگه‌های برشی با میزبان اصلی آندزیت، توف خرده‌سنگی، دیوریت و مونزودیوریت رخ داده است. کانی‌شناسی ماده معدنی شامل کانی‌های سولفیدی کالکوپیریت، پیریت و اسفالریت، کانی‌های سولفوسالتی تنانتیت و تتراهدریت، کانی‌های اکسیدی گوتیت و هماتیت و کانی‌های کربناتی مالاکیت و آزوریت است. همچنین دگرسانی در کانسار نارباغی شمالی دارای یک الگوی تمرکز نسبی است و دگرسانی‌های آرژیلیک، سریسیتی و کلسیتی در ارتباط نزدیک با بخش‌های پرعیار نقره و مس هستند و دگرسانی تورمالینی و پروپیلیتیک بیشتر در حاشیه توده معدنی گسترش دارد. با توجه به ویژگی‌های اصلی کانه‌زایی از جمله محیط ژئودینامیکی، سنگ میزبان، کانی‌شناسی، محتوای فلزی، ژئومتری ماده معدنی، دگرسانی و مقایسه این ویژگی‌ها با ویژگی‌های بنیادین کانسارهای اپی‌ترمال، می‌توان کانسار نارباغی شمالی را در رده کانه‌زایی رگه‌ای اپی‌ترمال سولفیداسیون حدواسط قرار داد.

Geology, alteration, mineralization and geochemistry of the North Narbaghi epithermal AgCu deposit, northeast Saveh

The North Narbaghi deposit is located approximately 26 km northeast of the city of Saveh in the central part of UrumiehDokhtar magmatic arc of Iran. In this area, the OligoMiocene intrusive rocks cut the Eocene volcanosedimentary rocks intruding into the surrounding rocks causing extensive alteration zones such as phyllic, argillic, propylitic and tourmalinization. The intrusive rocks include diorite, monzodiorite, megadiorite with calcalkaline nature which formed as a result of subduction of the NeoTethyan oceanic crust beneath the Central Iranian block. The epithermal AgCu mineralization at North Narbaghi, with veinveinlet and breccia geometries is mainly hosted in andesite, lithic tuff, diorite and monzodiorite. At the North Narbaghi deposit, ore minerals can be divided into four groups: sulfides (chalcopyrite, pyrite, sphalerite, bornite), sulfosalts (tetrahedrite, tennantite), carbonates (azurite, malachite) and oxides (hematite, goethite). The alteration shows a relative concentration pattern at the North Narbaghi deposit; the argillic, sericitic and calcite alteration types are in close connection with the AgCu mineralization and the propylitic and tourmalinization alteration types occur at the margin of mineralization. The main characteristics of mineralization such as geodynamic environment, host rocks, mineralogy, metal content, geometry, alteration and comparing these features with the characteristics of epithermal deposits, show that the North Narbaghi deposit can be classified as a typical intermediatesulfidation (IS) epithermal mineralization.