بازسازی تنش دیرین نهشته های مزوزوئیک در پهنه فارس داخلی (خاور – جنوب خاور شیراز)

چکیده: تاریخچه تکتونیک شکننده در کمربند زاگرس چین خورده ساده گویای رویدادهای مختلف تکتونیکی است، که نتیجه‌ی کشش مزوزوئیک همراه با بازشدگی (rifting) و کوتاه شدگی همراه با برخورد صفحه عربی و ایران در سنوزوئیک است. به منظور بازسازی وضعیت تنش دیرینه در نهشته‌های مزوروئیک در خاور و جنوب خاوری شیراز، داده‌های صفحه‌های گسلی همزمان با رسوب گذاری مورد بررسی قرار گرفته تا با استفاده از روش برگشتی، زمان بازشدگی (rifting) و تشکیل تتیس جوان و برخورد آن در کرتاسه و پالئوسن ارزیابی گردد. در این راستا داده های صفحه گسلی و خش لغز های 21 ایستگاه در سازندهای زمین شناسی رخنمون یافته از خانه کت تا پابده برداشت گردید و محورهای اصلی تنش(σ3, σ2 , σ1) شکل بیضی تنش یا مقدار نسبت اختلاف تنش ɸ برای دسته داده های تفکیک شده محاسبه گردید. نتایج حاصل به گونه‌ای است که از تریاس تا کرتاسه بالایی (mastrichtian) در سازندهای خانه کت، سورمه، فهلیان، داریان، سروک، ایلام،گورپی، تاربور و قاعده عضو قربان از سازند ساچون، رژیم زمین ساخت کششی غالب بوده و راستای شمال خاور–‌‌ جنوب باختر (n052°)دارد و در سازند پابده با دیرینگی پالئوسن، رژیم زمین ساختی فشارشی شده که راستای تنش فشارشی شمال خاور – جنوب باختر (n045°) است.

Paleostress Reconstruction of Mesozoic deposits In Interior Fars Area( ESE of Shiraz)

Abstract: The brittle tectonic history expresses different tectonic events in the Zagros Simply Folded Belt. Consequence of Mesozoic extension, rifting and the shortening derived from the Cenozoic Eurasia – Arabia collision. In order to reconstruction the ancient tensions in the Mesozoic deposits in the east and southeast of Shiraz, geometry and kinematics of the faults data simultaneously with sedimentation was investigated using the inversion method, to evaluated rifting time, the former of NeoTethys and its collisions in Cretaceous and Paleocene. In this regard 21 stations have been exposed in Khanekat to Pabdeh Formations. The resulted geometry and kinematics of the faults data were calculated situation main tension axes (σ1, σ2, σ3 ), tension ellipsoid figure or ratio of difference (ɸ). The results are as follows: from Triassic to upper Cretaceous (Mastrichtian) in Khanekat,Surmeh, Fahlian, Darian, Sarvak, Ilam, Gurpi, Tarbur Formations and Ghorban Member; extensional tectonic regime was dominant and having NESW direction (N052°) but in Pabdeh Formation with Paleocene age, tectonic regime has changed into compression with NESW compressional stress direction(N045°). So it was concluded that in simply folded Zagros of interior Fars, time of rifting and the forming of NeoTethyan basin was Triassic or older (Permian) with NESW extensional direction. The beginning of compressional tectonic regime with the same direction has been in Paleocene.