بررسی ترکیب شیمیایی و مینرال ‌شیمی مگنتیت اسکارن آهن خاک سرخ، باختر یزد، کلید اکتشافات ژئوشیمیایی منطقه ای

کانسار آهن خاک‌سرخ در باختر شهرستان ندوشن در استان یزد قرار گرفته است. سنگ میزبان کانه‌زایی، واحدهای آهکی و سنگ آهک  دولومیتی شده تریاس بالایی ژوراسیک است که مورد نفوذ توده‌های گرانیتوییدی الیگومیوسن قرار گرفته‌اند. کانی‌زایی آهن شامل مگنتیت بوده و سرپانتین باطله اصلی کانسنگ است. کانی‌های پهنه اسکارن عبارتند از دیوپسید، گارنت، ترمولیت، سرپانتین، فلوگوپیت و اپیدوت. شاخص‌های کانی‌زایی در این منطقه عبارتند از وجود سرپانتین به عنوان کانی باطله اصلی، وجود واحدهای ماسه‌سنگ هورنفلسی میان توده‌های نفوذی و واحدهای سنگ‌آهک اسکارنی شده، وجود سولفیدهای fenicoas، بالا بودن مقادیر co, as, zn و mn در نتایج تجزیه شیمیایی مگنتیت و روندهای افزایش عیار fe و کاهش میزان mg مگنتیت در نتایج مینرال شیمی هم در مقیاس بلوری و هم در مقیاس کانسار. بر پایه ترکیب عناصر اصلی و جزیی وجود دو نسل مگنتیت مشهود بوده و ترکیب مگنتیت افزایش fe و کاهش al, mg و ti را تحت تاثیر فرایندهای تعادل دوباره نشان می‌دهد. نتایج داده‌های ژئوشیمی به خوبی با شاخص‌های مگنتیت تیپ گرمابی و اسکارن مطابقت دارد، از جمله مقادیر پایین cr (کمتر از ppm 10)، مقادیر بالای mg (2.2 تا 7.5 درصد)، مقادیر پایین tio2 (0.01 تا 0.3 درصد)، مقادیر پایین و کمتر از حد تشخیص دستگاهی عناصر ناسازگار در ساختار مگنتیت، مانند ag (کمتر از ppm 1)، mo (کمتر از ppm 1) و na (کمتر از 0.1 درصد)، و همبستگی مثبت آشکار بین al و v در ترکیب مگنتیت. نمودارهای نسبت (wt% ca+al+mn)/(wt% ti+v) و نسبت tio2/v2o5 برای داده‌های ژئوشیمی تایید می‌کنند که کانه‌زایی در این محدوده از نوع کانسارهای اسکارنی است.