خاستگاه نهشته های سیلیسی آواری سازند جیرود در البرز مرکزی

با مطالعه ماسه سنگ ها (پتروگرافی، آنالیز مودال و آنالیز کانی های سنگین) و گل سنگ های (ژئوشیمی عناصر اصلی و فرعی) سازند جیرود (دونین فوقانی) خاستگاه این نهشته ها در البرز مرکزی (برش های ده صوفیان، دره مبارک آباد و دهکده جیرود) مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس مطلعات انجام گرفته و تلفیق آنها مخلوطی از سنگهای اسیدیبازی و دگرگونی و چرخه مجدد یافته منشا نهشته های سازند جیرود بوده است که تحت تاثیر آب و هوای سرد و خشک تا نیمه خشک هوازده شده اند. از تلفیق نتایج آنالیز مودال و کانی های سنگین با مطالعات ژئوشیمیایی مختلف و از جمله نمودار روسر و کورش که لگاریتم k2o/na2o در مقابل sio2 و نمودارهای تابعی ورما و آرمسترانگآلترین، چنین بر می آید که سیلیسی آواری های سازند جیرود از منشاء برخوردی (کوهزایی های چرخه مجدد) و سنگ هایی اغلب اسیدی حدواسط تا بازیک و حمل و نقل بر روی یک کراتون داخلی حاصل شده و در یک حاشیه غیر فعال نهشته شده اند. بررسی ها و مقایسه با کارهای مکلنان و همکاران نشان می دهد که نتایج ژئوشیمی در برش های مورد مطالعه، سازگاری بالایی با خصوصیات پوسته قاره ای بالایی قدیمی (ouc) دارد که به خصوص در جایگاه های زمین ساختی برخوردی شکل می گیرند. مقادیر اندیس دگرسانی (cia) به دست آمده برای گلسنگ های برش های مورد مطالعه، بیانگر هوازدگی متوسط تا شدید است که تحت شرایط آب و هوایی مرطوب تا نیمه مرطوب صورت میپذیرد که به علت تاثیر قابل توجه چرخه دوباره غیر قابل اطمینان است و با نتایج حاصل از مطالعه کانی های سنگین و شواهد صحرایی و سنگ نگاری همچون وجود کالکرت و ریزولیت مغایرت دارد.

Provenance of siliciclastic deposits of Jeirud Formation in central Alborz

The provenance of Jeirud Formation deposits (upper Devonian) in central Alborz has been investigated from study of siliciclastic sandstones (petrography, modal analysis and Heavy minerals assemblage) and mudstones (major and minor elements geochemistry). An integration of results suggest a mixture of basic to acidic igneous rocks and recycling of older sedimentary rocks as the provenance that weathered under cold and arid to semiarid climatic conditions. An integration of modal analysis and heavy minerals results into the geochemical studies including Roser and korsch diagram (Log K2O/Na2O versus SiO2) and Verma and ArmstrongAltrin Functional diagrams, indicate that, siliciclastic rocks of Jeirud, resulted from weathering of acidicintermediate to basic rocks of collisional tectonic provenances (recycled orogens) and transporting on craton interior and have been deposited on a passive margin basin. Investigations and comparison with McLennan et al., studies, represent that geochemical results and proportions of study area are consistent with those of old upper continental crust (OUC) typical of collisional tectonic settings.