ارزیابی پایداری عملکرد لاین‌های جدید کلزا (brassica napus l.) در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

به منظور شناسایی لاین های پرمحصول سازگار و با عملکرد دانه پایدار در شرایط تنش خشکی انتهای فصل، آزمایشی با 17 لاین جدید کلزا همراه با ارقام احمدی و اپرا (opera) با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سه شرایط؛ آبیاری کامل (بدون تنش)، تنش خشکی با قطع آبیاری از مرحله گلدهی و تنش خشکی با قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به مدت دو سال زراعی (1392-1391 و 1393-1392) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آباد غرب به اجرا گذاشته شد. با معنی دار شدن اثر متقابل سال در ژنوتیپ در تنش، از آماره های مختلف پایداری برای گزینش لاین های پرمحصول و پایدار استفاده شد. نتایج نشان داد که لاین های گزینش شده بر اساس روش های مختلف ارزیابی پایداری، متفاوت بودند، با این حال در اکثر روش های مورد استفاده، لاین l183 برتر از سایر لاین ها بود. این لاین با 4192 کیلوگرم در هکتار، از عملکرد دانه مناسبی برخوردار بود. از نظر شاخص برتری و روش گزینش هم زمان عملکرد و پایداری، پس از لاین l183، لاین های ks7 و kr4 به ترتیب با عملکرد دانه 4367 و 4346 کیلوگرم در هکتار نیز به عنوان لاین های پرمحصول و پایدار شناسایی شدند. رقم احمدی با میانگین عملکرد 3600 کیلوگرم در هکتار از واریانس و ضریب تغییرات محیطی پایینی در تیمارهای آبیاری برخوردار بود و به نظر می رسد که این رقم برای کاشت در شرایط تنش خشکی انتهای فصل در منطقه اجرای آزمایش مناسب باشد.