ارزیابی فراوانی آللی و تجزیه ارتباطی نشانگرهای ریزماهواره با برخی صفات مرتبط با جوانه‌زنی پیش از برداشت در ارقام برنج (oryza sativa l.)

به منظور ارزیابی فراوانی آللی و تجزیه ارتباطی نشانگرهای ریز ماهواره با برخی از صفات مرتبط با جوانه‌زنی پیش از برداشت، تعداد 34 رقم برنج بومی و اصلاح شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو تکرار در بهار سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان کشت و صفات مرتبط با جوانه‌زنی پیش از برداشت در آنها اندازه‌گیری شد. همچنین الگوی نوار‌های 20 نشانگر ریزماهواره تعیین و ارتباط آنها با صفات اندازه‌گیری شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ‌های برنج مورد بررسی برای کلیه صفات دارای اختلاف معنی‌داری بودند که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی برای صفات مرتبط با جوانه‌زنی پیش از برداشت در این ارقام می‌باشد. در این آزمایش، میانگین تعداد آلل موثر، شاخص شانون و میزان اطلاعات چند شکل برای نشانگر‌های مورد بررسی به ترتیب 95/2، 14/1 و 59/0 بدست آمد. در تجزیه ارتباط بین نشانگرها و صفات، بالاترین ضریب تبیین با مقدار 47 درصد متعلق به چهار نشانگر rm282، rm220، rm447 و rm320 برای صفت شکل دانه بود. برای صفات درصد جوانه‌زنی پیش از برداشت و درصد جوانه‌زنی پیش از برداشت بر حسب تعداد دانه پر نیز یک نشانگر مشترک rm525 به ترتیب 9 و 14 درصد از تغییرات این دو صفت را توجیه کرد. برای صفات فراوانی دانه جوانه‌زده در طول خوشه و میزان فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز نیز به طور مشترک نشانگرهای rm525، rm447 و rm124 به ترتیب 31 و 28 درصد ارتباط را به خود اختصاص دادند. با توجه به ارتباط بالا‌ی این نشانگر‌ها، پویش در نواحی کروموزومی مجاور آنها می‌تواند در شناسایی ژن‌های کنترل کننده صفت جوانه‌زنی پیش از برداشت در ژنوتیپ‌های برنج موثر باشد.