اثر زمان کاشت و شدت حذف برگ بر عملکرد و کیفیت ریشه چغندر قند (beta vulgaris l.)

این تحقیق با هدف بررسی اثر زمان کاشت و زمان و شدت حذف برگ بر عملکرد و کیفیت ریشه چغندرقند رقم پارس به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال‌های 1389 و 1390 در ایستگاه تحقیقاتی موسسه تحقیقات چغندرقند در کمال‌شهر کرج انجام شد. دو زمان کاشت بهنگام (در اوایل بهار) و تاخیری (حدود 25 تا 30 روز بعد) به طور تصادفی در کرت های اصلی قرار داده شدند. زمان حذف برگ در چهار‌ سطح و بر اساس مراحل رشدی گیاه چغندر قند (اولیه رشد: جوانه زنی تا 6 برگی، توسعه پوشش گیاهی: از شش برگی تا پوشش کامل گیاهی، اواسط فصل: دوره پوشش کامل گیاهی و انتهای فصل: انتهای دوره پوشش کامل گیاهی وشروع کاهش آن تا زمان برداشت) و شدت حذف برگ در چهار سطح (25، 50، 75 و100 درصد حذف پهنک برگ‌ها) به صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار داده شدند. در هر کرت اصلی یک تیمار شاهد (بدون حذف برگ) نیز در نظر گرفته شد. در کرت‌های اصلی برای هر یک از مراحل رشد گیاه یک کرت در نظر گرفته شد تا همزمان با حذف برگ‌ها در آن‌ها کشت انجام شود. بعد از برداشت چغندرقند، عملکرد ریشه و سایر خصوصیات مهم کیفی آن اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که عملکرد ریشه و میزان قند خالص با 26 روز تاخیر در کاشت به ترتیب 11 و هفت درصد کاهش یافتند. حذف شدید برگ‌ها در اواخر فصل رشد باعث کاهش میزان قند ناخالص، میزان قند خالص و ضریب استحصال گردید. حذف برگ در مراحل میانی و اواخر فصل رشد در مقایسه با تیمار شاهد باعث کاهش معنی‌دار عملکرد قند خالص شد. در صورتی که به هر علتی در زراعت چغندر قند تنها برگ‌ها دچار صدمه شوند، حذف محصول وکشت مجدد آن قابل توصیه نمی‌باشد.

Effect of sowing date and defoliation intensity on root yield and quality of sugar beet (Beta vulgaris L.)

This experiment was conducted to determine the effects of defoliation intensity at different sowing dates on quantitative and quality characteristics of sugar beet at Motahari Research Field Staiton of Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran, in 2010 and 2011. The experiment was arrangemed as split plot using randomized complete block design with four replications. Main plot were assigned of two levels of sowing date (sowing on time, in early spring, and late, about one month later) and subplots consisted of combination of four growth stages, initial (germination till sixleaf), canopy development (sixleaf till canopy closure), midseason (canopy closure) and late season (reduction of canopy closure till harvest time), with four levels of defoliation intensity (25, 50, 75 and 100 percent of leaf blade). In each main plot, four treatments including the control treatment (without defoliation) and three sowing dates, simultaneous with defoliation at the first three stages of defoliation times, were considered. After harvesting, root yield and other main quality properties was measured. Results showed that root and white sugar yields with a delay of about 26 days reduced by 11 and 7 percent, respectively. Late season sever defoliation reduced sugar content, white sugar content and extraction coefficient of sugar beet. Defoliation in midseason and late stages of crop lifecycle significantly reduced sugar yield. It was concluded that when leaves of sugar beet are damaged, by any mean, resowing is not recommended and the filed could be preserved.