اثر آرایش کاشت، زمان حذف علف های هرز و نوع علف کش بر جمعیت علف های هرز و عملکرد ریشه چغندرقند (Beta vulgaris L.)

پژوهش حاضر به منظور بررسی امکان تلفیق روش های شیمیایی و غیرشیمیایی کنترل علف های هرز مزارع چغندرقند، طی سال های 1388 و 1389 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور واقع در مشکین دشت کرج در قالب کرت های دو بار خرد شده و طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل آرایش کاشت در سه سطح (کاشت تک ردیفه چغندرقند در مرکز پشته های 50 و 60 سانتی متری و کاشت دو ردیفه چغندرقند در طرفین پشته های 60 سانتی-متری) به عنوان عامل اصلی، زمان حذف مکانیکی علف های هرز در سه مرحله (شامل حذف مکانیکی علف های هرز در مراحل 4 تا 6، 10 تا 12 و 14 تا 16 برگی چغندرقند) به عنوان عامل فرعی و علف کش در دو نوع (تری فلوسولفورون- متیل و متامیترون) به عنوان عامل فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. در بین صفات مورد ارزیابی، تنها واریانس خطای وزن خشک کل علف های هرز و عملکرد ریشه چغندرقند از یکنواختی قابل قبول برخوردار بودند و به صورت مرکب تجزیه شدند و سایر صفات برای هر سال به صورت جداگانه تجزیه شدند. نتایج آزمایش حاکی از تاثیر مشابه تیمار کاشت تک ردیفه در پشته های 50 سانتی متر و تیمارکاشت دو ردیفه چغندرقند در طرفین پشته های 60 سانتی متری بر وزن خشک علف های هرز و برتری آنها نسبت به زمانی بود که چغندرقند در مرکز پشته های 60 سانتی متری کاشته شده بود. بر اساس نتایج این آزمایش، بهترین زمان کنترل مکانیکی علف های هرز مرحله 2 تا 4 برگی چغندرقند بود. بعلاوه مصرف علف کش متامیترون ، کنترل مکانیکی در مرحله 4 تا 6 برگی چغندرقند و در آرایش کاشت دوردیفه چغندرقند، بیشترین تاثیر را بر کاهش جمعیت علف های هرز داشتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب تنها تاثیر زمان کنترل مکانیکی علف های هرز بر عملکرد چغندرقند معنی دار بود و بیشترین عملکرد ریشه (5/37 تن در هکتار) در تیمار حذف علف‌های هرز در مرحله 2 تا 4 برگی چغندرقند بدست آمد.