اثر گیاهان پوششی تریتیکاله (×triticosecale wittmack) و ترب سفید (.raphanus sativus l) بر مهار علف‌های هرز، عملکرد دانه و اجزای عملکرد ذرت (.zea mays l) رقم کوشا

استفاده از گیاهان پوششی یکی از روش های زیست سازگار کنترل علف های هرز است. به منظور ارزیابی اثر کشت های خالص و مخلوط گیاهان پوششی بر مهار علف‌های هرز و عملکرد دانه ذرت (رقم کوشا)، آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال های زراعی 1398- 1397 و 1399- 1398 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل کشت خالص و کشت مخلوط گیاهان پوششی تریتیکاله (triticosecale wittmack ×) و ترب سفید (raphanus sativus var. longipinnatus) و شاهد (بدون کشت گیاهان پوششی) بودند. نتایج نشان داد که کشت خالص تریتیکاله باعث کاهش معنی دار تراکم علف های هرز سلمه تره، تاج خروس و خردل وحشی (به ترتیب 7.36، 0.50 و 8.53 درصد) شد. بر اساس نتایج آزمایش، بیشترین عملکرد دانه ذرت (5.3782کیلوگرم در هکتار) و تعداد دانه در بلال (8.444عدد) نیز در تیمار کشت خالص تریتیکاله به‌دست آمد. مطلوب‌ترین شاخص کارایی کنترل علف های هرز (1.44درصد)، شاخص سیمپسون، شانون-وینر و غنای گونه ای مارگالف (به ترتیب 61.0، 33.1و 21.1) نیز مربوط به کشت خالص تریتیکاله بود. بر اساس نتایج آزمایش حاضر، موفقیت گیاهان پوششی در کنترل جمعیت علف های هرز و بهبود عملکرد گیاه زراعی اصلی، وابسته به مقدار زیست توده گیاهان پوششی است. کشت خالص زمستانه تریتیکاله به‌عنوان یک گیاه پوششی، باعث کاهش موثر جمعیت علف های هرز و بهبود عملکرد ذرت، در شرایط اقلیمی مشابه با شهرستان اردبیل می‌شود. 

effect of triticale (×triticosecale wittmack) and daikon radish (raphanus sativus l.) cover crops on weed suppression, grain yield and yield components of maize (zea mays l. cv. kousha)

introduction: one of the environmentally friendly methods of weed control in cropping syastems is using of cover crops. cover crops can reduce or control weeds through different mevhanisms such as physical suppression (suffocation of weeds), ecological suppression (competition for limited resources of nutrients, water, and light), and chemical suppression (emission of allelochemicals).materials and methods: to investigate the effect of monoculture and intercropping of cover crops on weed control and grain yield and yield components of corn (zea mays l. cv. kousha), a randomized complete block design with four replications was used in the research farm of faculty of agriculture and natural resources of mohaghegh ardabili university in ardabil, iran, in 2018-9 and 2019-20. the experimental treatments included: triticale (×triticosecale wittmack) and daikon radish (raphanus sativus var. longipinnatus) as monocultures, intercropping of triticale + daikon radish with a control treatment (without cover crops). results: the results showed positive effect of triticale monoculture on reducing the density of lamb’s quarters (chenopodium album), pigweed (amaranthus retroflexus), and wild mustard (sinapis arvensis) weeds by 36.7%, 50% and 53.8%, respectively. the highest grain yield (3782.5 kg.ha-1) and number of grain.ear-1 (444.8) of maize were obtained in triticale monoculture. the results showed that triticale monoculture had the most desirable weed control efficiency index (44.1), simpson index (0.61), shannon-wiener index (1.33) and margalef’s species richness index (1.21).conclusion: based on the results of this experiment, the success of the intercropping of triticale and daikon radish on controlling weeds density and improving maize grain yield was related to suitable density of the plant species used in this experiment. triticale monoculture, grown in winter, can be considered as an effective cover crop for weed control and improving maize grain yield in ardabil and similar environmental conditions.